Trong các tình huống khẩn cấp như mất điện, cháy nổ hay động đất, hệ thống đèn chiếu sáng sự cố đóng vai trò sống còn trong việc hỗ trợ người dân sơ tán an toàn. Việc lắp đặt đèn không chỉ cần đúng vị trí mà còn phải đảm bảo khoảng cách, độ rọi và cường độ chiếu sáng phù hợp theo các tiêu chuẩn kỹ thuật. Cùng tìm hiểu khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố trong bài viết sau.

Đèn chiếu sáng sự cố là gì?

Đèn chiếu sáng sự cố (Emergency Lighting) là hệ thống đèn tự động bật sáng khi nguồn điện chính gặp sự cố, đặc biệt hữu ích trong các tình huống như mất điện đột ngột, hỏa hoạn, động đất… Chức năng chính của loại đèn này là hỗ trợ người dân xác định phương hướng và thoát nạn an toàn khi tòa nhà rơi vào tình trạng khẩn cấp.

Trong các công trình đông người như chung cư, trung tâm thương mại, rạp chiếu phim, khách sạn…, hệ thống chiếu sáng sự cố là một phần không thể thiếu để đảm bảo an toàn và hỗ trợ sơ tán nhanh chóng. Đèn thường được bố trí kèm theo biển báo chỉ hướng thoát hiểm, lối ra hoặc chiếu sáng các khu vực hành lang, cầu thang, thiết bị cứu hộ…

Vì sao nên lắp đặt đèn chiếu sáng sự cố?

Lắp đặt đèn chiếu sáng sự cố không chỉ là giải pháp an toàn mà còn là yêu cầu bắt buộc trong thiết kế kiến trúc hiện đại bởi vì:

Giảm thiểu rủi ro khi có thiên tai hoặc sự cố

Các tình huống như hỏa hoạn, động đất, lũ lụt có thể khiến tòa nhà mất điện hoàn toàn. Khi đó, hệ thống chiếu sáng khẩn cấp giúp dẫn đường rõ ràng, hạn chế hoảng loạn và hỗ trợ thoát nạn nhanh chóng.

Thể hiện trách nhiệm xã hội của chủ công trình

Chủ đầu tư, ban quản lý hoặc người sở hữu tòa nhà có trách nhiệm pháp lý trong việc đảm bảo an toàn cho cư dân. Lắp đèn sự cố tại các vị trí quan trọng như lối thoát hiểm, thiết bị PCCC, phòng kỹ thuật... là hành động cần thiết để bảo vệ tính mạng con người.

Tuân thủ quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật

Chiếu sáng khẩn cấp là yêu cầu bắt buộc trong nhiều bộ quy chuẩn xây dựng và phòng cháy chữa cháy. Việc không lắp đặt hoặc bố trí sai quy định có thể dẫn đến xử phạt nặng, đình chỉ hoạt động công trình cho đến khi được khắc phục.

Khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố

Vị trí lắp đèn chiếu sáng sự cố

Theo quy định hiện hành, hệ thống đèn chiếu sáng sự cố cần được bố trí tại các khu vực quan trọng nhằm đảm bảo khả năng thoát nạn và cứu hộ tối ưu:

• Cầu thang bộ: Khu vực có nguy cơ vấp ngã cao, cần đèn chiếu sáng ổn định để hỗ trợ tầm nhìn khi mất điện.
• Đường thoát nạn và các vị trí chuyển hướng, nút giao hành lang: Được xem là điểm nút trong luồng di chuyển, dễ gây va chạm hoặc sai hướng nếu thiếu ánh sáng.
• Khu vực có thay đổi độ cao: Ví dụ như các bậc tam cấp, sàn lệch tầng, cần có đèn để giảm nguy cơ trượt ngã.
• Cửa và lối ra thoát nạn: Là nơi cần xác định rõ ràng khi có sự cố, cần có đèn báo hoặc đèn exit chỉ hướng.
• Gara để xe: Không gian rộng, ít ánh sáng tự nhiên nên cần đảm bảo có chiếu sáng liên tục và rõ ràng trong sự cố.
• Phòng kỹ thuật: Trạm biến áp, máy phát điện, phòng thang máy, gian lánh nạn...
• Phòng trực điều khiển, phòng bơm chữa cháy, khu vực đặt thiết bị PCCC: Đây là những nơi cần tiếp cận nhanh chóng trong sự cố, nên đèn chiếu sáng phải đặt gần và đủ độ rọi.
• Phòng làm việc có lối thoát nạn trên 13m: Nếu khoảng cách từ điểm xa nhất đến lối thoát nạn vượt quá 13m thì bắt buộc phải lắp đèn chiếu sáng sự cố.

Khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố

Trừ các trường hợp đặc biệt sau được miễn trừ:

• Sân vườn hoặc sân thượng không có mái che.
• Tòa nhà chỉ cao 1 tầng, diện tích sàn không vượt quá 200m² và có lỗ hở trên tường ngoài đạt từ 80% trở lên.

Khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố 

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13456:2022 quy định rõ các yêu cầu về độ rọi, cường độ ánh sáng và tỷ lệ chiếu sáng nhằm đảm bảo ánh sáng ổn định, không gây lóa mắt khi có sự cố:

Độ rọi tối thiểu theo phương nằm ngang

• Đối với đường thoát nạn rộng dưới 2m: Độ rọi trung bình dọc theo đường tâm mặt sàn ≥ 1 lux.
• Dải ở giữa đường thoát nạn (chiếm ít nhất 50% chiều rộng) phải có độ rọi ≥ 0.5 lux.

Khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố

Tỉ lệ chiếu sáng

Tỷ lệ độ rọi lớn nhất / nhỏ nhất dọc theo đường tâm không được vượt quá 40:1. Điều này tạo ánh sáng đồng đều, tránh tạo vùng tối khiến người di chuyển bị mất phương hướng.

Cường độ chiếu sáng theo độ cao lắp đặt

Một yếu tố quan trọng khác là giới hạn cường độ ánh sáng (cd) dựa vào chiều cao lắp đặt tính từ mặt sàn, để tránh tình trạng lóa mắt hoặc tạo bóng tối trong vùng quan sát:

Các thiết bị chiếu sáng cần được lựa chọn và bố trí hợp lý trong giới hạn cường độ nêu trên để không gây lóa tạm thời khi người sử dụng đang trong trạng thái hoảng loạn.

Lưu ý khi bố trí đèn chiếu sáng sự cố

• Không lắp đèn quá gần tầm mắt người nhìn trực diện, nhất là trong hành lang nhỏ hẹp, tránh gây khó chịu hoặc mất khả năng định hướng.
• Không lắp quá xa các nút giao thông nội bộ, để bảo đảm đèn có thể chiếu sáng đầy đủ vùng chuyển hướng.
• Nên bố trí thêm đèn bên ngoài lối thoát hiểm, giúp người di chuyển đến khu vực tập kết an toàn tiếp tục được dẫn đường rõ ràng.
• Ưu tiên các điểm giao tiếp như: hệ thống liên lạc nội bộ, hộp sơ cứu, thiết bị PCCC... được chiếu sáng đầy đủ.

Tạm kết

Việc bố trí và khoảng cách lắp đèn chiếu sáng sự cố không thể tùy tiện mà phải tuân thủ đầy đủ các quy định kỹ thuật về khoảng cách, độ rọi, cường độ và vị trí theo TCVN 13456:2022. Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là cam kết an toàn đối với tính mạng và tài sản của cư dân cũng như người sử dụng công trình. Một hệ thống chiếu sáng sự cố được thiết kế chuẩn mực sẽ là chìa khóa giúp người dân giữ bình tĩnh, định hướng đúng và thoát hiểm hiệu quả trong các tình huống nguy cấp.

FPT Shop hiện cung cấp đa dạng các sản phẩm đèn điện dân dụng dành cho không gian nội thất như đèn bàn học, đèn ngủ, đèn cảm ứng thông minh,... Tất cả đều đến từ các thương hiệu uy tín, thiết kế hiện đại, tiết kiệm điện năng và dễ dàng lắp đặt trong mọi không gian như phòng khách, phòng ngủ, nhà bếp... Tham khảo ngay!

Đèn điện

Xem thêm:

• Phân biệt các loại bóng đèn. Hướng dẫn cách chọn bóng đèn sạc tích điện phù hợp
• Vị trí lắp đèn sưởi nhà tắm an toàn và một vài lưu ý bạn cần biết