Trong không khí rộn ràng của ngày Tết, bánh chưng là món không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên. Nếu bạn muốn có những chiếc bánh vuông vức, đẹp mắt mà vẫn giữ được hương vị truyền thống, hãy cùng tìm hiểu cách gói bánh chưng bằng khuôn – phương pháp giúp người mới bắt đầu cũng có thể thành công ngay từ lần đầu. Cùng FPT Shop bắt tay vào bếp thực hiện ngay nhé.

Ý nghĩa của bánh chưng trong ngày Tết Việt

Bánh chưng không chỉ là món ăn truyền thống mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc. Theo truyền thuyết, bánh chưng được Lang Liêu sáng tạo để dâng lên vua Hùng, tượng trưng cho đất, thể hiện lòng biết ơn trời đất, tổ tiên và ước mong no đủ, bình an.

Với hình vuông tượng trưng cho đất, nhân thịt mỡ đậu xanh thể hiện sự sung túc, còn lá dong gói bên ngoài tượng trưng cho sự chở che, bánh chưng là kết tinh của triết lý âm dương, hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.

Ngày nay, bên cạnh cách gói truyền thống bằng tay, cách gói bánh chưng bằng khuôn đang trở nên phổ biến nhờ sự tiện lợi, giúp bánh có hình dáng đẹp, dễ gói và chín đều hơn khi luộc.

Chuẩn bị nguyên liệu để gói bánh chưng

Trước khi tìm hiểu chi tiết cách gói bánh chưng bằng khuôn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu tươi ngon và chất lượng để đảm bảo hương vị truyền thống:

Nguyên liệu chính

• Gạo nếp: 1–2 kg gạo nếp cái hoa vàng, chọn loại hạt tròn, dẻo, thơm.
• Đậu xanh: 500g đậu xanh đã cà vỏ.
• Thịt ba chỉ: Khoảng 400–500g, nên chọn phần thịt có cả nạc và mỡ xen kẽ.
• Lá dong: 20–30 lá to, xanh đậm, không rách.
• Lạt buộc: Làm từ lạt giang hoặc dây nylon chuyên dụng.
• Muối và hạt tiêu: Dùng để ướp thịt và nêm vị cho nhân bánh.

Dụng cụ cần thiết

• Khuôn gói bánh chưng (kích thước 15x15cm hoặc 20x20cm).
• Nồi lớn để luộc bánh.
• Rổ, thau, khăn sạch, dao và thớt.

Tất cả những dụng cụ trên giúp bạn dễ dàng thực hiện đúng cách gói bánh chưng bằng khuôn, đảm bảo bánh có hình khối chuẩn và không bị méo khi nấu.

Sơ chế nguyên liệu trước khi gói

Đây là bước quan trọng quyết định độ ngon và dẻo của bánh sau khi chín.

Bước 1: Ngâm gạo nếp

• Rửa sạch gạo, ngâm từ 6–8 tiếng (hoặc qua đêm) để hạt nếp mềm và dẻo hơn.
• Sau đó, vớt ra để ráo nước, trộn đều với một ít muối cho đậm đà.

Bước 2: Sơ chế đậu xanh

• Rửa sạch, ngâm khoảng 3–4 tiếng.
• Hấp hoặc nấu chín đậu, sau đó giã nhuyễn và nắm thành từng viên nhỏ.

Bước 3: Ướp thịt

• Thịt ba chỉ rửa sạch, cắt thành miếng dài khoảng 7–8cm.
• Ướp với muối, tiêu, hành tím băm và một ít nước mắm trong 30 phút.
• Việc ướp giúp thịt đậm đà, không bị nhạt khi gói bánh.

Cách gói bánh chưng bằng khuôn chi tiết từng bước

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, chúng ta sẽ đi vào phần quan trọng nhất – cách gói bánh chưng bằng khuôn. Dưới đây là các bước cụ thể giúp bạn có chiếc bánh đẹp mắt, chín đều và ngon chuẩn vị Tết.

Bước 1: Chuẩn bị khuôn và lá dong

• Lá dong rửa sạch, lau khô. Dùng dao mỏng gọt bỏ gân ở giữa để dễ gói.
• Cắt phần cuống lá, gấp đôi lá để vừa khít khuôn.
• Xếp 2–3 lá xuống đáy khuôn sao cho mặt xanh đậm hướng ra ngoài.

Bước 2: Đổ lớp gạo đầu tiên

• Cho một lớp gạo nếp mỏng (khoảng 1cm) xuống đáy khuôn, dàn đều.
• Lớp gạo này giúp bánh có đáy phẳng, giữ cho nhân không bị dính ra ngoài.

Bước 3: Thêm nhân đậu và thịt

• Đặt 1 lớp đậu xanh đã nắm lên trên gạo.
• Tiếp theo cho miếng thịt vào giữa, sau đó phủ thêm một lớp đậu xanh.
• Cách xếp này đảm bảo khi bánh chín, nhân sẽ nằm đều ở trung tâm.

Bước 4: Phủ lớp gạo cuối cùng

• Cho tiếp lớp gạo nếp phủ kín phần nhân, dàn đều đến mặt khuôn.
• Dùng thìa nén nhẹ để bánh chặt và chắc tay hơn.

Bước 5: Gói và buộc bánh

• Gấp lá dong theo khuôn, ép chặt hai bên cho vuông vức.
• Dùng tay giữ chặt khuôn, đồng thời rút khuôn ra nhẹ nhàng.
• Dùng lạt buộc bánh theo hình chữ thập, siết vừa tay để không bung khi luộc.

Khi hoàn tất, bạn sẽ có những chiếc bánh vuông vức, đều đặn – minh chứng cho việc áp dụng cách gói bánh chưng bằng khuôn hiệu quả và chuẩn đẹp.

Cách luộc bánh chưng đúng chuẩn

Bước 1: Chuẩn bị nồi và nước

• Xếp bánh vào nồi lớn, đặt xen kẽ để bánh không bị méo.
• Đổ nước ngập bánh khoảng 10–15cm.

Bước 2: Thời gian luộc

• Luộc bánh từ 8–10 tiếng với lửa đều.
• Nếu dùng nồi điện hoặc nồi áp suất, thời gian có thể rút ngắn còn 5–6 tiếng.
• Trong khi luộc, nên thường xuyên châm thêm nước sôi để bánh không bị khô và sống.

Bước 3: Vớt và ép bánh

• Sau khi luộc xong, vớt bánh ra, rửa sạch lại bằng nước lạnh.
• Dùng vật nặng (như thớt hoặc tấm ván) ép bánh trong 4–6 tiếng để ráo nước và bánh giữ được hình vuông chắc chắn.

Mẹo giúp bánh chưng thơm ngon và dẻo lâu

Để bánh chưng có hương vị hoàn hảo, bạn có thể tham khảo một số mẹo sau:

• Chọn gạo mới: Gạo nếp mới sẽ giúp bánh dẻo hơn và có mùi thơm tự nhiên.
• Không nấu quá lâu: Luộc bánh quá lâu có thể khiến nhân bị nhão.
• Thêm lá chanh hoặc hành tím: Một vài lát lá chanh hoặc hành tím giúp bánh thơm dịu, không bị tanh.
• Bảo quản đúng cách: Để bánh nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu để lâu, có thể bảo quản trong tủ lạnh và hấp lại khi dùng.

Ưu điểm của cách gói bánh chưng bằng khuôn

So với cách gói truyền thống bằng tay, cách gói bánh chưng bằng khuôn có nhiều ưu điểm vượt trội:

• Hình dáng đều và đẹp: Bánh luôn vuông vức, không bị méo hoặc lệch.
• Tiết kiệm thời gian: Dễ thao tác, phù hợp với người mới học gói.
• Bánh chín đều: Lớp nhân và gạo được phân bố cân đối, giúp bánh ngon và dẻo hơn.
• Thích hợp gói số lượng lớn: Tiện lợi khi làm nhiều bánh cùng lúc dịp Tết.

Cách bảo quản bánh chưng sau khi gói

Sau khi hoàn thành cách gói bánh chưng bằng khuôn và luộc chín, bạn nên bảo quản đúng cách để bánh luôn thơm ngon:

• Nhiệt độ thường: Có thể để được 3–4 ngày trong môi trường mát.
• Trong tủ lạnh: Giữ được 7–10 ngày. Khi ăn, hấp lại hoặc chiên giòn.
• Đông lạnh: Nếu muốn để lâu hơn, có thể cấp đông bánh và rã đông tự nhiên khi cần dùng.

Một số lỗi thường gặp khi gói bánh bằng khuôn và cách khắc phục

• Bánh bị méo: Do nén không đều hoặc gạo không được dàn phẳng → Khi gói nên dàn đều từng lớp.
• Bánh bị nhão: Luộc quá lâu hoặc không ép bánh sau khi chín → Nên ép bánh khi còn nóng.
• Nhân bị lệch: Do cho quá nhiều hoặc ít đậu, thịt → Cân đối tỉ lệ gạo – đậu – thịt khi gói.

Kết luận

Gói bánh chưng là một nét đẹp truyền thống, mang ý nghĩa sum vầy và ấm áp mỗi dịp Tết đến. Với cách gói bánh chưng bằng khuôn, bạn không cần quá khéo tay vẫn có thể tạo ra những chiếc bánh vuông vức, ngon miệng và đậm đà hương vị quê nhà.

Bằng sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, cách gói bánh chưng bằng khuôn không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn lưu giữ được tinh thần Tết cổ truyền Việt Nam – nơi tình thân, tình bạn và tình gia đình cùng hòa quyện trong từng miếng bánh dẻo thơm.

Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc nồi chất lượng để mang đến những món ăn thơm ngon cho gia đình, đừng bỏ lỡ cơ hội sở hữu những chiếc nồi inox cao cấp tại FPT Shop. Hãy đến FPT Shop hoặc truy cập website của chúng tôi để lựa chọn ngay chiếc nồi nấu canh phù hợp với nhu cầu của bạn. Tham khảo dòng nồi inox Kangaroo giá tốt tại đây: Nồi inox Kangaroo.

Xem thêm:

• Chia sẻ 2 cách làm bánh tét nhân ngọt thơm ngon, hấp dẫn, chuẩn vị ngày Tết cổ truyền
• Bánh tét miền Tây - bánh tét ngũ sắc Trà Cuôn: Ý nghĩa, nguyên liệu và cách thực hiện