Ẩm thực chay ngày càng được nhiều người yêu thích bởi không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp cân bằng dinh dưỡng và thanh lọc cơ thể. Trong số các món chay hấp dẫn, xíu mại chay là món ăn vừa ngon, vừa lạ miệng, thích hợp cho mọi bữa ăn từ cơm trắng, bánh mì đến bún, phở. Hôm nay, hãy cùng FPT Shop khám phá cách làm xíu mại chay chuẩn vị, thơm ngon, dễ thực hiện ngay tại nhà nhé!

Giới thiệu món xíu mại chay

Xíu mại vốn là món ăn nổi tiếng có nguồn gốc từ ẩm thực Trung Hoa, sau đó được du nhập và biến tấu theo khẩu vị Việt. Thông thường, xíu mại được làm từ thịt băm nhỏ, vo viên, hấp hoặc nấu sốt cà chua. Tuy nhiên, trong ẩm thực chay, món xíu mại chay lại mang một phong cách hoàn toàn khác biệt khi không dùng thịt, nhưng vẫn giữ được độ mềm, vị ngọt và hương thơm hấp dẫn.

Nguyên liệu làm xíu mại chay chủ yếu gồm nấm, đậu hũ, cà rốt, củ sắn, bánh mì hoặc bột mì để tạo độ kết dính. Khi chế biến khéo léo, món ăn này vẫn đậm đà, béo nhẹ, và đặc biệt tốt cho người ăn kiêng hoặc theo chế độ thực dưỡng.

Nguyên liệu cần chuẩn bị cho cách làm xíu mại chay

Để thực hiện cách làm xíu mại chay ngon đúng điệu, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu tươi ngon và đúng tỷ lệ sau:

Nguyên liệu phần nhân

• Đậu hũ trắng: 2 miếng (loại mềm, ép ráo nước)
• Nấm mèo (mộc nhĩ): 3 tai lớn
• Nấm hương (hoặc nấm đông cô): 4–5 cái
• Cà rốt: 1 củ nhỏ
• Củ sắn: 1/2 củ
• Bánh mì sandwich: 1 lát (hoặc 2 muỗng bột mì)
• Hành boa rô: 1 nhánh nhỏ (phần đầu trắng)
• Dầu ăn, nước tương, hạt nêm chay, tiêu, muối

Nguyên liệu phần sốt

• Cà chua chín: 2 quả
• Tương cà: 1 muỗng canh
• Nước tương: 1 muỗng canh
• Đường: 1/2 muỗng cà phê
• Dầu ô liu hoặc dầu thực vật: 1 muỗng canh
• Bột bắp hòa nước (để tạo độ sệt): 1 muỗng cà phê

Tất cả những nguyên liệu trên đều dễ tìm, rẻ tiền và có sẵn ở hầu hết các siêu thị hoặc chợ.

Sơ chế nguyên liệu trước khi thực hiện cách làm xíu mại chay

Để món ăn đạt được hương vị hoàn hảo, khâu sơ chế đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

• Đậu hũ: Ép ráo nước bằng cách dùng khăn sạch hoặc giấy thấm, sau đó bóp nhuyễn.
• Nấm mèo và nấm hương: Ngâm trong nước ấm 15–20 phút cho mềm, rửa sạch rồi băm nhuyễn.
• Cà rốt và củ sắn: Gọt vỏ, rửa sạch, băm thật nhỏ hoặc nạo sợi rồi vắt ráo nước.
• Hành boa rô: Băm nhỏ, phi thơm trong chảo với chút dầu cho dậy mùi.
• Bánh mì: Ngâm với nước ấm cho mềm, sau đó vắt ráo và bóp nhuyễn để trộn chung với hỗn hợp nhân.

Cách làm xíu mại chay ngon chuẩn vị

Sau khi sơ chế xong, bạn tiến hành cách làm xíu mại chay theo từng bước cụ thể như sau:

Bước 1: Trộn nhân xíu mại chay

Cho tất cả nguyên liệu đã sơ chế gồm đậu hũ, nấm, cà rốt, củ sắn, hành boa rô và bánh mì nhuyễn vào tô lớn. Thêm 1 muỗng canh nước tương, 1/2 muỗng cà phê hạt nêm chay, 1/4 muỗng muối, 1/2 muỗng tiêu và 1 muỗng dầu ăn.
Dùng tay hoặc muỗng trộn đều cho đến khi hỗn hợp dẻo, kết dính vừa phải. Nếu thấy quá khô, bạn có thể thêm chút bột năng hoặc bột mì để giúp dễ vo viên hơn.

Bước 2: Vo viên xíu mại

Chia hỗn hợp thành từng phần nhỏ, vo tròn cỡ quả bóng bàn. Để xíu mại có hình dáng đẹp, bạn nên dùng tay ướt nhẹ khi vo để không bị dính.

Bước 3: Hấp xíu mại

Xếp các viên xíu mại vào xửng hấp, hấp khoảng 10–15 phút trên lửa vừa để các nguyên liệu chín đều và kết dính tốt. Giai đoạn hấp này giúp xíu mại chay chắc, không bị vỡ khi cho vào nước sốt.

Bước 4: Nấu sốt cà chua

Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào, phi thơm hành boa rô. Tiếp đến cho cà chua băm nhỏ vào xào cho nhuyễn, thêm tương cà, nước tương, đường và một ít muối.

Khi hỗn hợp sệt lại, cho thêm 1/2 chén nước, nấu sôi, rồi cho bột bắp pha loãng vào để tạo độ sánh.

Bước 5: Rim xíu mại trong sốt

Cho các viên xíu mại hấp chín vào chảo sốt cà chua, đảo nhẹ để nước sốt phủ đều lên từng viên. Rim khoảng 5–7 phút cho xíu mại thấm vị, sốt sánh lại là hoàn thành.

Yêu cầu thành phẩm của món xíu mại chay

Món xíu mại chay đạt chuẩn khi có những đặc điểm sau:

• Viên xíu mại tròn, chắc, không bị nứt hay bể.
• Màu đỏ cam của sốt cà chua bao đều, bóng nhẹ, hấp dẫn.
• Khi ăn cảm nhận rõ vị ngọt tự nhiên từ nấm, cà rốt, củ sắn hòa quyện cùng nước sốt đậm đà.
• Mùi thơm dịu, không bị ngán hay quá béo.

Bạn có thể dùng xíu mại chay với cơm trắng, bánh mì hoặc bún tươi đều ngon.

Một số bí quyết trong cách làm xíu mại chay

Để cách làm xíu mại chay thành công và ngon miệng hơn, bạn nên lưu ý một số mẹo nhỏ dưới đây:

• Chọn đậu hũ mềm vừa: Không quá nhão để dễ tạo hình viên xíu mại.
• Không trộn nhân quá ướt: Hỗn hợp quá lỏng sẽ khó vo viên và dễ vỡ khi hấp.
• Có thể thêm bột chiên xù: Giúp viên xíu mại có độ giòn nhẹ bên ngoài nếu bạn muốn chiên thay vì hấp.
• Tăng hương vị bằng nấm hương: Nấm hương giúp món ăn thơm đậm như xíu mại mặn thật.
• Nếu muốn cay nhẹ: Có thể thêm chút tương ớt vào phần sốt để kích thích vị giác.

Biến tấu món xíu mại chay đa dạng hơn

Ngoài công thức cơ bản, bạn có thể biến tấu xíu mại chay theo nhiều cách khác nhau:

• Xíu mại chay chiên: Sau khi vo viên, lăn qua bột chiên xù rồi chiên vàng giòn. Món này đặc biệt hấp dẫn với trẻ nhỏ.
• Xíu mại chay hấp nấm: Cho thêm nấm đùi gà hoặc nấm bào ngư thái nhỏ vào nhân để tạo vị dai và thơm hơn.
• Xíu mại chay sốt me: Thay nước sốt cà chua bằng nước sốt me chua ngọt, tạo vị mới lạ và kích thích vị giác.

Nhờ tính linh hoạt này, món xíu mại chay có thể dùng cho nhiều bữa ăn khác nhau mà không bị ngán.

Giá trị dinh dưỡng của món xíu mại chay

Xíu mại chay không chỉ ngon miệng mà còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe:

• Protein thực vật: Cung cấp năng lượng lành mạnh, ít cholesterol.
• Chất xơ: Hỗ trợ tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón và kiểm soát đường huyết.
• Vitamin A, C, K: Có nhiều trong cà rốt, củ sắn, giúp tăng sức đề kháng và đẹp da.
• Khoáng chất từ nấm: Bổ sung sắt, kali, magie – tốt cho hệ tim mạch.

Món ăn này rất phù hợp với người ăn chay trường, người đang giảm cân hoặc muốn thanh lọc cơ thể.

Bảo quản và thưởng thức món xíu mại chay

Sau khi chế biến xong, nếu chưa ăn hết, bạn có thể bảo quản xíu mại chay trong hộp kín, cất tủ lạnh từ 2–3 ngày. Khi ăn, chỉ cần hâm nóng lại bằng lò vi sóng hoặc chảo là được.

Gợi ý thưởng thức:

• Dùng kèm cơm nóng cho bữa trưa.
• Kẹp bánh mì buổi sáng.
• Ăn cùng bún hoặc phở chay vào buổi tối.

Kết luận

Cách làm xíu mại chay không hề khó, chỉ cần một chút tỉ mỉ và khéo léo là bạn đã có thể tạo nên món ăn thanh đạm mà vẫn tròn vị. Món xíu mại chay không chỉ là lựa chọn hoàn hảo cho những ngày ăn chay, mà còn là gợi ý tuyệt vời cho những ai muốn đổi khẩu vị, giảm chất béo và tăng cường dinh dưỡng từ thực vật.

Với hướng dẫn chi tiết trên, bạn có thể dễ dàng áp dụng cách làm xíu mại chay tại nhà, biến những nguyên liệu quen thuộc thành món ăn thơm ngon, bổ dưỡng cho cả gia đình. Hãy thử ngay hôm nay để cảm nhận hương vị thanh mát, ngọt tự nhiên và đậm đà đặc trưng của món xíu mại chay nhé!

Nếu bạn đang có nhu cầu sở hữu một chiếc bếp từ cao cấp, hỗ trợ nhiều chế độ nấu bên cạnh đó còn bền bỉ, đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng thì có thể tham khảo ngay các sản phẩm đến từ thương hiệu Sunhouse nhé: Bếp từ Sunhouse.

Xem thêm:

• Tổng hợp nhanh 60 công thức nấu các món chay đơn giản và thơm ngon cho bạn
• Món kho chay sao cho thanh đạm mà vẫn đủ dưỡng chất? Mách bạn 15 công thức dễ làm, siêu tiện lợi