Giữa không gian cổ kính của phố Hội, bánh vạc Hội An hiện lên như một biểu tượng của sự tinh tế và khéo léo trong ẩm thực miền Trung. Mỗi chiếc bánh được tạo hình tỉ mỉ như đóa hoa hồng trắng, vừa thanh tao vừa mang hương vị đặc trưng khó quên. Trong bài viết này, FPT Shop sẽ cùng bạn tìm hiểu nguồn gốc, cách làm và bí quyết để thưởng thức món bánh nổi tiếng này trọn vẹn nhất.

Bánh vạc Hội An là gì?

Bánh vạc Hội An là một trong những món đặc sản trứ danh của phố cổ, không chỉ được người Việt yêu thích mà còn nổi tiếng với du khách quốc tế dưới cái tên đầy thi vị – “White Rose” (Hoa hồng trắng). 

Câu chuyện về tên gọi của món bánh này bắt nguồn từ một du khách nước ngoài khi đến Hội An. Ngay khi nhìn thấy đĩa bánh trắng muốt, mềm mại được xếp khéo léo như những cánh hoa, ông đã thốt lên “Beautiful white rose!”. Từ đó, người dân địa phương trìu mến gọi món bánh vạc bằng cái tên “Hoa hồng trắng”.

Theo lời kể của các nghệ nhân làm bánh lâu đời, bánh vạc Hội An xuất hiện cách đây hơn 130 năm, do một gia đình gốc Hoa sáng tạo và gìn giữ qua nhiều thế hệ. Loại bánh này có nguồn gốc từ ẩm thực dimsum, nhưng đã được biến tấu để phù hợp với khẩu vị và nguyên liệu Việt Nam, mang phong vị riêng của vùng đất Quảng.

Phần vỏ bánh được làm từ bột gạo xay nhuyễn, cán mỏng và hấp chín để tạo độ trong suốt, dẻo mềm. Bên trong là nhân tôm thịt xay nhuyễn, nêm nếm vừa miệng, hòa quyện cùng hương vị nước mắm chua ngọt đặc trưng. Khi bày ra đĩa, những chiếc bánh được xếp khéo léo, điểm thêm hành phi vàng ruộm, tạo nên món ăn vừa đẹp mắt vừa thơm ngon, thể hiện tinh thần ẩm thực tinh tế của người Hội An.

Cách làm bánh vạc Hội An

Nếu bạn muốn thử sức với món đặc sản này tại nhà, có thể tham khảo công thức làm bánh vạc Hội An dưới đây để cảm nhận hương vị tinh tế và đậm chất truyền thống của phố cổ.

Nguyên liệu

• 500gr tôm tươi bóc vỏ
• 500gr thịt heo xay
• 10gr nấm hương
• 10gr mộc nhĩ
• 2 tép hành lá
• 100gr giá đỗ
• 400gr gạo (dùng để xay bột làm vỏ bánh)
• Gia vị: nước mắm, tiêu xay, dầu ăn, muối, đường, ớt, chanh…

Cách thực hiện

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

Trước tiên, bạn rửa sạch tôm, bỏ vỏ và chỉ đen rồi băm nhuyễn. Hành lá, mộc nhĩ, nấm hương và giá đỗ nhặt bỏ rễ, rửa sạch với nước muối loãng, sau đó cắt hạt lựu nhỏ cho dễ trộn.

Phần gạo tẻ để làm vỏ bánh cũng cần được chú trọng. Bạn vo sạch gạo, ngâm với nước trong vài giờ rồi đem xay nhuyễn. Để có được lớp vỏ bánh trắng mịn và trong suốt, nên dùng nước giếng tinh khiết hoặc nước không chứa phèn để xay. Đây chính là bí quyết giúp bánh vạc có độ dẻo dai và màu trắng trong đặc trưng.

Bước 2: Chuẩn bị và nhào bột làm vỏ bánh

Phần bột gạo sau khi xay được thực hiện công đoạn “bồng bột” – một kỹ thuật truyền thống của người Hội An. Bạn cho bột vào thau nước, khuấy đều rồi để lắng, gạn bỏ lớp nước trong phía trên. Tiếp tục thêm nước mới và lặp lại thao tác này khoảng 15–20 lần để thu được phần bột tinh khiết nhất.

Sau khi tách bột, cho phần bột lắng xuống vào khăn sạch để ép ráo nước, rồi nhồi bằng tay cho đến khi bột dẻo, mịn và không dính. Bột sau khi nhồi đạt độ đàn hồi tốt, có thể kéo mỏng mà không bị rách. Đặt bột nghỉ 15 phút trước khi cán để vỏ bánh dễ tạo hình hơn.

Bước 3: Làm nhân bánh vạc

Cho phần tôm, thịt băm, nấm hương, mộc nhĩ vào tô lớn, nêm thêm chút muối, đường, tiêu và nước mắm cho vừa khẩu vị. Dùng tay hoặc đũa trộn thật đều cho hỗn hợp hòa quyện.

Bắc chảo lên bếp, thêm ít dầu ăn, phi thơm hành tỏi rồi cho phần nhân vào xào chín. Bạn nên đảo nhẹ tay, xào đến khi hỗn hợp khô vừa, dậy mùi thơm và không còn nước. Khi nhân nguội, chia nhỏ thành từng phần để dễ gói.

Bước 4: Tạo hình và hấp bánh

Trước khi nặn bánh, bạn thoa nhẹ một lớp dầu ăn lên tay để tránh bột dính. Lấy một phần bột nhỏ, vo tròn rồi ấn nhẹ ở giữa để tạo lòng bánh. Cho một thìa nhỏ nhân vào giữa, gấp mép bột lại và khéo léo tạo hình giống cánh hoa.

Sau khi nặn xong, xếp bánh vào xửng hấp, lót thêm một lớp lá chuối mỏng để bánh không bị dính. Hấp trong 12–15 phút cho đến khi vỏ bánh chuyển màu trong suốt và nhân tỏa mùi thơm hấp dẫn. Khi bánh chín, mở nắp xửng, để nguội bớt trước khi bày ra đĩa.

Bước 5: Pha nước chấm

Phần nước chấm là “linh hồn” tạo nên vị ngon đặc trưng của bánh vạc Hội An. Bạn pha theo tỉ lệ: 3 muỗng canh nước mắm, 2 muỗng canh nước lọc, 1 muỗng canh đường và 1 muỗng nước cốt chanh. Khuấy đều cho đường tan hết, sau đó thêm tỏi và ớt băm nhuyễn để tăng hương vị.

Nước chấm đạt yêu cầu khi có vị chua ngọt cân đối, màu vàng óng nhẹ và mùi thơm dịu. Bạn có thể thử nếm và điều chỉnh cho phù hợp với khẩu vị gia đình.

Bước 6: Hoàn thiện món bánh

Khi bánh đã hấp chín, bạn xếp từng chiếc bánh trắng trong lên đĩa, lót bên dưới một lớp lá chuối hoặc rau xanh để tạo màu sắc hài hòa. Rắc hành phi vàng giòn lên trên để tăng mùi thơm và độ hấp dẫn.

Dọn kèm một chén nước chấm chua ngọt, vài lát ớt đỏ và rau thơm tươi. Khi ăn, bạn chấm từng miếng bánh vào nước mắm, cảm nhận lớp vỏ mềm mịn tan nhẹ, nhân tôm thịt đậm đà và vị cay nhẹ nơi đầu lưỡi.

Bước 7: Thưởng thức thành phẩm

Món bánh vạc Hội An sau khi hoàn thành có lớp vỏ trong suốt, dẻo mịn, bao lấy nhân tôm thịt thơm nức. Khi cắn vào, vị mặn ngọt đan xen cùng hương thơm của hành phi khiến bạn khó quên. Bánh ngon nhất khi dùng nóng, kèm nước mắm chua ngọt pha chuẩn vị.

Nếu có dịp ghé Hội An, bạn sẽ thấy đĩa bánh vạc hiện lên như một đóa hoa trắng tinh khôi giữa lòng phố cổ, vừa mộc mạc, vừa sang trọng. Còn tại nhà, chỉ cần một chút kiên nhẫn và tỉ mỉ, bạn cũng có thể tự tay tái hiện hương vị “Hoa hồng trắng” đặc trưng ngay trong gian bếp của mình.

Mẹo giúp bánh vạc Hội An thơm ngon và chuẩn vị hơn

• Chọn gạo làm vỏ bánh: Hãy ưu tiên loại gạo mới, trắng và dẻo như gạo tám thơm hoặc gạo Bắc Hương. Gạo cũ sẽ khiến vỏ bánh bị rạn, không dẻo và dễ gãy khi hấp.
• Nhào bột đúng cách: Khi nhồi, bạn nên nhồi nhanh và liên tục để tạo độ dai tự nhiên. Nếu bột quá khô, hãy thêm một ít nước ấm; nếu bột quá nhão, có thể rắc thêm chút bột khô để cân bằng.
• Xào nhân trước khi gói: Việc xào sơ nhân không chỉ giúp hương vị đậm đà mà còn giúp bánh giữ được hình dáng đẹp, không bị chảy nước trong quá trình hấp.
• Điều chỉnh lượng nhân hợp lý: Không nên cho quá nhiều nhân vì dễ khiến bánh bị rách hoặc nứt khi hấp. Lượng nhân vừa đủ sẽ giúp bánh có hình hoa hồng tự nhiên, mềm mại.
• Hấp bánh đúng nhiệt độ: Giữ lửa vừa trong suốt quá trình hấp. Lửa quá lớn sẽ khiến vỏ bánh bị nở nhanh và rách, còn lửa quá nhỏ sẽ khiến bánh chín không đều.
• Bí quyết cho nước chấm ngon: Nước chấm là linh hồn của món bánh vạc. Bạn nên dùng nước mắm nguyên chất có vị mặn dịu, pha cùng nước chanh tươi và ớt băm. Có thể thêm ít tỏi phi để dậy hương thơm.
• Thưởng thức khi còn nóng: Bánh vạc ngon nhất là khi vừa hấp xong, vỏ bánh mềm dẻo, nhân thơm nức mũi và nước chấm cay nhẹ. Khi nguội, bánh sẽ hơi khô và kém dẻo hơn.

Tạm kết

Bánh vạc Hội An là món ăn truyền thống mang đậm tinh hoa ẩm thực phố cổ. Từ khâu chọn gạo, nhồi bột đến cách pha nước chấm, mọi công đoạn đều thể hiện sự tỉ mỉ và khéo léo của người làm bánh. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận rõ vị ngọt thanh của tôm, vỏ bánh dẻo mềm cùng hương thơm đặc trưng hòa quyện tinh tế. Nếu có dịp đến Hội An, hãy dành thời gian thưởng thức món bánh hoa hồng trắng để cảm nhận trọn vẹn nét đẹp văn hóa nơi đây.

Nếu bạn muốn tự tay chế biến bánh vạc Hội An tại nhà, một chiếc chảo chống dính cao cấp sẽ giúp công đoạn xào nhân bánh trở nên nhanh gọn và giữ được trọn hương vị. Hãy ghé FPT Shop để lựa chọn các mẫu chảo inox, chảo chống dính chính hãng giúp bạn nấu ăn ngon hơn và tiện lợi hơn mỗi ngày.

• Chảo chống dính

Xem thêm:

• Hướng dẫn tự tay làm bánh ngọt cà rốt thơm ngon, chuẩn vị ngay tại gian bếp của bạn
• Bánh xoài Hội An - Món ăn vặt với hương vị dân dã, đậm chất phố cổ