Cody Harris hiện sống tại Lander, bang Wyoming. Cuối năm ngoái, anh cùng vợ xây nhà mới với một hệ thống sưởi ấm riêng. Thay vì nhờ đến công ty bên thứ ba, với chuyên môn kỹ thuật, anh tự lắp máy đào Bitcoin trong căn hầm phía dưới sàn nhà. Tổng chi phí linh kiện khoảng 3.500 USD, tương đương giá của một hệ thống sưởi.

"Về cơ bản, tôi đã sản xuất điện miễn phí", Harris nói với NerdWallet. "Máy đào tạo ra lượng Bitcoin tương đương hóa đơn tiền điện". Anh lấy ví dụ, gia đình cần trả 100 USD một tuần để sưởi ấm nhà, anh cũng kiếm được 100 USD một tuần bằng Bitcoin.

Những hộ gia đình như Harris xuất hiện ngày một nhiều tại Mỹ. Jill Ford, CEO của Bitford Digital, một công ty khai thác Bitcoin có trụ sở tại Dallas, cho biết đã thấy nhiều giàn khai thác Bitcoin hoạt động lặng lẽ trên gác mái, với nhiệt lượng chúng tạo ra được dẫn qua hệ thống thông gió cho sưởi ấm. "Đó là cách sử dụng năng lượng dư thừa thông minh", ông nói với CNBC.

Theo công ty môi giới tài sản kỹ thuật số K33, ngành công nghiệp khai thác Bitcoin đang tạo ra 100 TWh nhiệt mỗi năm, đủ để sưởi ấm toàn bộ Phần Lan. Tuy vậy, phần lớn nhiệt lượng này không được tận dụng.

Gần đây, bắt đầu có nhiều cá nhân, doanh nghiệp tìm cách tái sử dụng nhiệt từ khai thác Bitcoin cho nhà ở, văn phòng, đặc biệt là trong những tháng lạnh giá. So với trước, họ không nhất thiết đặt mục tiêu kiếm tiền bằng Bitcoin, mà chủ yếu kiếm nguồn doanh thu bù đắp chi phí sưởi ấm.

"Cùng một mức giá mua thiết bị sưởi ấm, lợi ích bạn nhận lại là có thêm tiền khi khai thác Bitcoin", Ford nói. "Chỉ cần một máy đào duy nhất, thậm chí một mẫu máy cũ, là đủ".

Theo Andrew Sobko, nhà sáng lập công ty chia sẻ sức mạnh tính toán Argentum AI, về mặt lý thuyết, khai thác tiền số hoặc vận hành trung tâm dữ liệu cỡ nhỏ để sưởi ấm nhà là ý tưởng thông minh, bởi hầu hết năng lượng khi máy móc dạng này hoạt động đều được giải phóng dưới dạng nhiệt. Không chỉ nhà ở, nó còn có thể ứng dụng ở quy mô lớn hơn như nhà kính nông nghiệp, công xưởng, nhà máy.

Zack Bomsta từng là kỹ sư điện, nhưng hiện sáng lập Unbound Network chuyên cung cấp máy đào Bitcoin "cắm là chạy" cho các hộ gia đình ở Utah, giúp người không biết về Bitcoin hay khai thác tiền số cũng có thể tham gia.

Về cơ bản, máy đào của Unbound Network là máy tính có kích cỡ bằng máy lọc không khí cỡ lớn và độ ồn như một lò sưởi thông thường. Kỹ thuật viên có thể kết nối chúng qua wifi và ứng dụng, thêm tính năng có thể kiểm soát nhiệt độ phòng như sử dụng bộ điều nhiệt. Bomsta cho biết máy có thể giảm hóa đơn tiền sưởi ấm hàng tháng từ 200 đến 600 USD tùy quy mô.

Ngoài bán sản phẩm, Unbound Network cũng thực hiện mô hình cộng sinh, tức ký hợp đồng với các gia đình làm địa điểm đặt máy đào. Các căn hộ sẽ có thêm nhiệt năng mà không cần đầu tư hệ thống sưởi và được công ty trả 5-35% phần thưởng Bitcoin, có thể lấy bằng tiền số hoặc quy ra tiền mặt và chuyển khoản vào ngân hàng.

Một công ty khác là Softwarm tại Idaho cũng cung cấp máy khai thác Bitcoin kiêm sưởi ấm. CEO Cade Peterson cho biết nhiều doanh nghiệp địa phương, kể cả cửa hàng bán lẻ, tiệm rửa xe, cũng sử dụng giải pháp của công ty và tiết kiệm 25 USD mỗi ngày. Thậm chí, một công ty bê tông công nghiệp tiết kiệm 1.000 USD mỗi tháng cho hệ thống giữ ấm bể nước nhờ máy đào Bitcoin.

Tuy nhiên, mô hình đưa máy đào vào từng hộ dân cũng nhận nhiều hoài nghi. PGS Derek Mohr của Trường Kinh doanh Simon thuộc Đại học Rochester cho rằng các cỗ máy Bitcoin cho hộ gia đình không có nhiều sức mạnh như trang trại lớn, trong khi việc khai thác tiền số này ngày một khó, đòi hỏi cấu hình cao cấp với số lượng nhiều.

Do đó, ông đánh giá số tiền kiếm được thực tế không cao, thậm chí nói các doanh nghiệp đang lợi dụng thông tin máy đào tỏa ra nhiều nhiệt lượng để "gieo hy vọng hão huyền rằng có thể vừa sưởi ấm vừa kiếm tiền".

Trong khi đó, theo Nikki Morris, Giám đốc Viện Năng lượng Ralph Lowe thuộc Đại học Texas Christian, đánh giá việc sưởi ấm bằng hệ thống khai thác tiền số hoặc trung tâm dữ liệu còn ở mức sơ khai. Hầu hết vẫn chưa hiểu cách thức hoạt động, nên vẫn có sự nghi ngờ nhất định. Tuy nhiên, bà cho rằng thời gian tới, nó sẽ được ứng dụng ngày một nhiều, thậm chí có thể xem như nguồn năng lượng tái tạo.

Peterson của Softwarm cũng có quan điểm tương tự. Gia đình ông cũng đang sưởi ấm cho ngôi nhà bằng nhiệt từ máy đào Bitcoin hơn hai năm qua. "Vài năm nữa, bạn có thể đến một cửa hàng để hỏi mua máy nước nóng có cổng dữ liệu, và nước được đun sôi bằng Bitcoin", ông nói thêm.

Bảo Lâm (theo CNBC, NerdWallet)