Về mặt tiến hóa, nụ hôn không mang lại lợi ích sinh tồn rõ ràng nào và có thể làm lây bệnh. Tuy nhiên, con người, tinh tinh, bonobo (tinh tinh lùn), đười ươi và khỉ đột đều hôn, cho thấy hành vi này được kế thừa từ một tổ tiên chung.

Trong nghiên cứu công bố trên tạp chí Evolution and Human Behavior hôm 18/11, nhóm nhà khoa học từ Đại học Oxford và Viện Công nghệ Florida định nghĩa hôn là "tiếp xúc miệng - miệng không mang tính gây hấn, không liên quan đến trao đổi thức ăn", bao gồm cả nụ hôn giữa các cặp đôi, thành viên trong gia đình hoặc khi chào hỏi thân thiện. Họ kết hợp các quan sát về hành vi của linh trưởng với dữ liệu về quan hệ tiến hóa để xác định thời điểm nụ hôn xuất hiện.

"Dựa trên hai nguồn thông tin then chốt này, chúng tôi sử dụng phương pháp mô hình hóa cho phép mô phỏng những kịch bản tiến hóa khác nhau", tiến sĩ Matilda Brindle từ Khoa Sinh học thuộc Đại học Oxford, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết. Sau khi chạy mô hình 10 triệu lần, các tác giả kết luận hôn là hành vi cổ xưa ở các loài vượn lớn, phát triển từ tổ tiên của nhóm này cách đây 21,5-16,9 triệu năm. Nụ hôn được duy trì xuyên suốt quá trình tiến hóa và ngày nay vẫn tồn tại ở đa số các loài vượn lớn.

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện, người Neanderthal, họ hàng đã tuyệt chủng của người hiện đại, rất có thể cũng thực hiện hành vi hôn. Phát hiện mới, cùng với các nghiên cứu trước đây cho thấy người hiện đại và người Neanderthal chia sẻ vi khuẩn miệng (thông qua nước bọt) và vật liệu di truyền (thông qua giao phối), chứng minh người hiện đại và người Neanderthal từng hôn lẫn nhau.

Nhóm nghiên cứu cảnh báo dữ liệu hiện còn hạn chế, đặc biệt với những loài không phải vượn lớn. Tuy nhiên, công trình mới vẫn tạo nền tảng cho nghiên cứu trong tương lai, đồng thời cung cấp cho các nhà linh trưởng học phương pháp ghi chép hành vi hôn ở những loài không phải người hiện đại với một định nghĩa nhất quán.

Catherine Talbot, đồng tác giả nghiên cứu, phó giáo sư Khoa Tâm lý thuộc Viện Công nghệ Florida, giải thích: "Hôn nghe có vẻ là hành vi bình thường hoặc phổ biến, nhưng thực tế chỉ được ghi nhận trong 46% nền văn hóa của con người. Các chuẩn mực xã hội và bối cảnh trong mỗi cộng đồng rất khác nhau, đặt ra câu hỏi rằng hôn là hành vi tiến hóa hay phát minh văn hóa. Đây là bước đầu tiên để giải đáp câu hỏi đó".

Thu Thảo (Theo Reuters, SciTechDaily)