Ẩm thực Việt Nam vốn đa dạng, phong phú có nhiều món ngon mang đậm dấu ấn vùng miền. Mỗi vùng đất lại có những thức quà riêng, gắn liền với ký ức tuổi thơ và đời sống văn hóa tinh thần của người dân. Đối với người dân Nghệ An, bánh ong chính là một trong những món bánh dân dã quen thuộc, vừa bình dị vừa gợi nhớ hương vị quê nhà.

Giới thiệu về bánh ong

Bánh ong là món bánh truyền thống có lịch sử lâu đời của người dân Nghệ An. Từ xa xưa, bánh đã được làm để dâng cúng tổ tiên trong các dịp lễ trọng, đồng thời là món quà ngọt ngào để đãi khách quý. Cái tên bánh ong gợi lên sự gần gũi, mộc mạc nhưng lại chứa đựng hương vị rất đặc trưng mà khó có món bánh nào khác thay thế được.

Bánh có hình hộp chữ nhật vuông vắn, khi cắt ra thành từng lát nhỏ sẽ lộ rõ phần nhân lạc trắng ngà xen lẫn lớp bột nếp, gạo nổ và mật mía. Vị ngọt thanh quyện cùng hương gừng nồng ấm đã tạo nên một tổng thể hương vị hài hòa, khiến ai một lần nếm thử cũng khó quên.

Nguyên liệu làm bánh ong

Điểm đặc biệt của bánh ong chính là sự giản dị trong nguyên liệu. Tất cả đều xuất phát từ những sản vật quen thuộc nơi đồng quê.

• Bột nếp: Gạo nếp được chọn lọc kỹ, rang thơm, xay mịn để làm lớp nền cho bánh.
• Mật mía: Thành phần quan trọng tạo nên vị ngọt thanh, sánh quyện đặc trưng.
• Lạc nhân: Lạc được rang chín, bóc vỏ, cho nhân bánh thêm bùi béo.
• Gạo nổ: Tạo độ giòn xốp và hương vị độc đáo.
• Nước gừng tươi: Làm dậy hương thơm và vị cay nồng ấm áp.

Những nguyên liệu đơn giản này khi kết hợp lại tạo nên một món bánh vừa dân dã vừa tinh tế, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo của người dân xứ Nghệ.

Nguyên liệu cho món bánh ong Nghệ An

• Bột nếp: 500g.
• Lạc (đậu phộng): 200g.
• Gạo nổ: 100g.
• Mật mía: 300ml.
• Nước gừng tươi: 3–4 muỗng canh.
• Khuôn bánh bằng gỗ

Cách làm bánh ong Nghệ An

Rang lạc

Lạc được cho vào chảo, rang trên lửa nhỏ cho đến khi vỏ ngoài chuyển màu nâu nhạt và có mùi thơm. Trong quá trình rang, nên đảo đều tay để tránh lạc bị cháy khét. Sau khi rang chín, bạn đổ lạc ra rổ, xát bỏ lớp vỏ lụa rồi để nguội. Nếu muốn bánh có nhân lạc trắng ngà đẹp mắt, bạn nên dùng lạc củ mới vì hạt to, khi bóc vỏ sẽ cho màu trắng sáng tự nhiên.

Chuẩn bị gạo nổ

Gạo nổ là yếu tố tạo độ giòn và cấu trúc đặc biệt cho bánh. Bạn có thể mua sẵn loại gạo nổ được làm khô hoặc tự rang tại nhà bằng cách cho gạo nếp khô vào chảo nóng, đảo nhanh tay đến khi gạo nổ bung, trắng xốp. Sau đó để nguội và cho vào hũ kín.

Làm nước gừng

Chọn củ gừng tươi, rửa sạch, giã nhỏ, sau đó vắt lấy nước cốt. Nước gừng vừa giúp khử mùi hăng của mật mía, vừa tạo vị cay nồng ấm áp – điểm nhấn của món bánh ong xứ Nghệ.

Đun mật mía

Đặt nồi lên bếp, cho mật mía vào đun trên lửa nhỏ. Dùng vá khuấy đều tay để mật không bị cháy dưới đáy nồi. Khi thấy mật mía sôi lăn tăn, chuyển sang màu nâu sẫm và có mùi thơm đặc trưng, nghĩa là mật đã đạt độ cô đặc vừa phải.

Trộn bột nếp và lạc

Trong lúc mật mía còn ấm, bạn đổ hỗn hợp bột nếp và lạc đã trộn đều vào nồi. Dùng đũa hoặc thìa gỗ khuấy nhẹ để bột nếp và lạc hòa quyện trong mật.

Thêm nước gừng và gạo nổ

Sau khi hỗn hợp bắt đầu sánh lại, cho tiếp nước gừng tươi và gạo nổ vào, tiếp tục đảo đều tay cho đến khi tất cả nguyên liệu quyện vào nhau. Khi hỗn hợp đạt độ dẻo, khô vừa phải (không nhão, không vón cục), bạn có thể tắt bếp. Đây là dấu hiệu cho thấy nguyên liệu đã chín đều và đạt chuẩn.

Ép khuôn và định hình bánh

Khuôn gỗ nên được lót sẵn một lớp giấy nến hoặc phết nhẹ dầu ăn để chống dính. Việc này giúp lấy bánh ra dễ dàng sau khi nguội mà không bị vỡ hoặc dính khuôn. Khi hỗn hợp còn nóng, bạn nhanh tay đổ vào khuôn đã chuẩn bị.

Dùng vật nặng hoặc nắp ép chuyên dụng đè lên mặt khuôn trong khoảng 15–20 phút. Việc ép giúp bánh nén chặt, đồng thời tạo bề mặt phẳng đẹp. Khi nguội, bánh sẽ giữ được hình dáng vuông vức và không bị vỡ.

Tháo khuôn

Sau khi bánh đã nguội hoàn toàn, nhẹ nhàng tháo khuôn ra. Dùng dao sắc cắt bánh thành từng khối nhỏ hình chữ nhật hoặc vuông tùy ý. Để tiện bảo quản, bạn có thể rắc nhẹ một lớp bột nếp khô/mè rang bên ngoài. Lớp bột này vừa giúp bánh không dính tay, vừa giữ cho vỏ bánh khô ráo hơn.

Cách bảo quản

Bánh ong có thể để ở nhiệt độ phòng trong 5–7 ngày, nhưng nếu muốn để lâu hơn, bạn nên gói bánh trong túi nilon kín hoặc hộp thủy tinh có nắp đậy. Nên đặt nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu thời tiết nóng ẩm, có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, khi ăn lấy ra để ở nhiệt độ phòng 10–15 phút là bánh mềm trở lại.

Tạm kết

Bánh ong là món bánh dân dã nhưng mang trong mình nhiều giá trị về văn hóa, ẩm thực và tinh thần. Hương vị ngọt ngào của mật mía, bùi béo của lạc và cay nồng của gừng đã làm nên một món ăn đặc biệt, gắn bó với bao thế hệ người xứ Nghệ. Dù ở đâu, nhắc đến bánh ong, người ta vẫn nhớ đến hương vị quê nhà mộc mạc mà sâu lắng.

Nếu bạn muốn tự tay làm món bánh ong Nghệ An thơm ngon chuẩn vị quê hương, hãy tham khảo các mẫu nồi chính hãng tại FPT Shop. Sản phẩm được làm từ chất liệu cao cấp, giữ nhiệt tốt và thiết kế tiện lợi, hỗ trợ bạn nấu bánh ngon và chuẩn xác hơn.