Không chỉ dễ chế biến, rau đay còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như giải nhiệt, lợi sữa, nhuận tràng và tăng cường sức đề kháng. Nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, loại rau dân dã này ngày càng được nhiều người quan tâm và sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày.

Rau đay là gì?

Rau đay, còn được gọi là rau nhớt ở một số địa phương, là loại rau có vị ngọt, tính hàn. Loại rau này được biết đến với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe như: thanh nhiệt, bồi bổ cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa, lợi tiểu, nhuận tràng, tiêu đờm, kháng viêm, cầm máu, lợi sữa và an thai.

Sở dĩ rau đay mang lại nhiều lợi ích như vậy là nhờ hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Cụ thể, rau đay chứa lượng canxi đứng thứ 4 trong các loại rau ăn được, hàm lượng sắt cao nhất, beta-caroten đứng thứ 4 và vitamin C đứng thứ 3. Ngoài ra, lá rau còn chứa nhiều hợp chất có lợi như flavonoid, saponin, tannin, steroid, triterpen, cùng hai hoạt chất có khả năng chống khối u mạnh là phytol và monogalactosyldiacylglycerol.

Đặc biệt, trong lá rau đay có chứa capsin, một hoạt chất có tác dụng tương tự glycosid cường tim, vốn được sử dụng lâu đời trong điều trị suy tim. Không chỉ vậy, phần chất nhầy của rau cũng chứa nhiều acid hữu cơ như coumaric, ferulic, vanillic, hydroxybenzoic, đều là những chất có tác dụng kháng viêm hiệu quả.

Không chỉ lá, phần ngọn rau đay cũng rất bổ dưỡng. Các nhà khoa học đã tìm thấy trong ngọn rau nhiều loại đường như glucose, fructose, sucrose và hai hợp chất inositol có tác dụng nhuận tràng, hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa.

Chính nhờ giá trị dinh dưỡng và công dụng toàn diện, rau đay từ lâu đã trở thành nguyên liệu quen thuộc trong các món ăn hàng ngày, phù hợp cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ. Đặc biệt, rau đay rất tốt cho phụ nữ mang thai, sau sinh và trẻ em.

Những công dụng nổi bật của rau đay đối với sức khỏe

Sau khi đã tìm hiểu rau đay là gì, hãy cùng điểm qua những lợi ích sức khỏe nổi bật mà loại rau dân dã này mang lại:

Hỗ trợ nhuận tràng, phòng ngừa táo bón

Một trong những tác dụng nổi bật của rau đay là khả năng nhuận tràng và chống táo bón. Chất nhớt tự nhiên trong rau giúp kích thích nhu động ruột, bôi trơn đường tiêu hóa, từ đó hỗ trợ quá trình đào thải diễn ra thuận lợi hơn. Ngoài ra, rau đay chứa ba dưỡng chất quan trọng cho hệ tiêu hóa: polysaccharid giúp tăng chuyển động ruột và ngăn ứ đọng phân; sucrose và inositol có tác dụng làm mềm và tạo khối phân, từ đó hỗ trợ đi ngoài dễ dàng.

Lợi tiểu, giảm nguy cơ viêm đường tiết niệu

Theo y học cổ truyền, rau đay có tác dụng lợi tiểu nhờ khả năng làm tăng lượng nước tiểu và thúc đẩy quá trình bài tiết. Những người gặp các vấn đề như tiểu rắt, tiểu buốt hay bí tiểu nên bổ sung rau đay thường xuyên để cải thiện tình trạng này một cách tự nhiên.

Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể

Với tính hàn, rau đay thường được sử dụng để giải nhiệt, đặc biệt trong những ngày hè oi bức. Một bát canh rau đay có thể giúp làm mát cơ thể, giảm cảm giác bức bối, đồng thời mang lại cảm giác thư thái, dễ chịu.

Ngăn ngừa còi xương ở trẻ nhỏ

Rau đay chứa lượng canxi khá cao (khoảng 182mg/100g), rất tốt cho sự phát triển hệ xương của trẻ nhỏ. Đặc biệt trong giai đoạn ăn dặm, cha mẹ có thể chế biến rau đay thành cháo, súp hoặc canh với cua, tôm, cá để giúp trẻ hấp thu canxi tự nhiên từ thực phẩm.

Tăng cường khả năng kháng viêm

Các acid hữu cơ trong chất nhầy của rau đay như vanillic, hydroxybenzoic, ferulic và coumaric có đặc tính kháng viêm tự nhiên. Dù tác dụng không mạnh bằng thuốc tây, nhưng chúng an toàn hơn, ít gây tác dụng phụ và vẫn có thể hỗ trợ phòng ngừa viêm hiệu quả khi dùng lâu dài.

Lợi sữa cho mẹ sau sinh

Rau đay từ lâu đã được khuyên dùng cho phụ nữ sau sinh nhờ tác dụng kích thích tuyến vú tiết sữa. Bên cạnh việc giúp tăng lượng sữa, rau đay còn bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất, góp phần nâng cao chất lượng nguồn sữa mẹ cho bé.

Giúp phòng ngừa thiếu máu

Lượng sắt dồi dào trong rau đay giúp bổ sung khoáng chất cần thiết cho quá trình tạo máu. Phụ nữ và người có nguy cơ thiếu máu nên thêm rau đay vào khẩu phần ăn để cải thiện tình trạng mệt mỏi, xanh xao do thiếu sắt.

Một số món ngon từ rau đay

Canh cua rau đay

Món canh cua rau đay là món ăn dân dã, thanh mát, rất thích hợp trong những ngày hè oi bức. Hương vị béo ngậy của cua đồng hòa quyện với vị nhớt nhẹ và mát của rau đay giúp giải nhiệt hiệu quả.

Cách làm:

• Rửa sạch rau đay, tước bỏ xơ, thái nhỏ.
• Giã cua đồng lấy nước lọc, cho vào nồi, thêm chút muối và đun nhỏ lửa cho đến khi nổi gạch cua.
• Nhẹ tay cho rau đay vào nồi, nấu sôi thêm 1 - 2 phút thì tắt bếp. Có thể thêm mướp thái lát nếu thích.

Canh rau đay nấu với mướp

Canh rau đay nấu mướp có vị ngọt dịu, mát lành, thích hợp dùng trong bữa cơm gia đình, giúp thanh lọc cơ thể và hỗ trợ tiêu hóa.

Cách làm:

• Rau đay rửa sạch, tước xơ, cắt nhỏ. Mướp gọt vỏ, cắt lát vừa ăn.
• Phi hành với dầu, thêm nước đun sôi rồi cho mướp vào trước.
• Khi mướp gần chín, cho rau đay vào nấu thêm 1 - 2 phút rồi nêm nếm vừa miệng và tắt bếp.

Canh rau đay nấu riêu tôm

Món canh có vị chua thanh nhẹ của riêu tôm kết hợp với vị ngọt, mát của rau đay tạo nên hương vị đậm đà, dễ ăn, đặc biệt phù hợp cho người ăn nhạt hoặc cần bổ sung dinh dưỡng.

Cách làm:

• Giã tôm tươi lấy thịt, thêm chút nước, lọc lấy phần riêu tôm.
• Đun sôi riêu, khi nước nổi gạch tôm thì cho cà chua xào chín vào.
• Cho rau đay đã sơ chế vào, nêm nếm với nước mắm, muối cho vừa ăn rồi tắt bếp.

Canh cá rô nấu rau đay

Cá rô đồng kết hợp với rau đay tạo nên món canh ngọt tự nhiên, giàu dưỡng chất, đặc biệt tốt cho người cần phục hồi sức khỏe sau ốm.

Cách làm:

• Cá rô làm sạch, luộc chín rồi gỡ lấy thịt, phần xương đem giã lấy nước nấu canh.
• Xào sơ thịt cá với hành phi, cho vào nước dùng rồi thêm rau đay.
• Nấu sôi 1 - 2 phút, nêm nếm lại vừa ăn là hoàn thành.

Giải đáp một số thắc mắc về rau đay

Rau đay có tốt cho bà bầu không?

Có. Rau đay chứa nhiều canxi, sắt và vitamin C, đều là những dưỡng chất cần thiết cho phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, do rau có tính hàn, bà bầu chỉ nên ăn với lượng vừa phải, tránh lạm dụng để không gây ảnh hưởng đến dạ dày.

Trẻ nhỏ có ăn được rau đay không?

Trẻ từ 1 tuổi trở lên có thể ăn rau đay. Hàm lượng canxi cao trong rau giúp hỗ trợ phát triển xương hiệu quả. Tuy nhiên, cần nấu kỹ và cho trẻ ăn với lượng nhỏ để tránh tình trạng khó tiêu hoặc dị ứng.

Rau đay có thể giúp trị táo bón không?

Có. Lớp nhớt tự nhiên trong rau đay có tác dụng nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa và giúp cải thiện tình trạng táo bón nhẹ một cách hiệu quả và an toàn.

Người huyết áp thấp có nên ăn rau đay?

Người bị huyết áp thấp nên thận trọng khi sử dụng rau đay vì tính hàn của rau có thể làm cơ thể thêm mệt mỏi. Trước khi dùng thường xuyên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Làm sao để giữ trọn dinh dưỡng và độ ngon của rau đay khi chế biến?

Nên chọn rau tươi, rửa sạch kỹ, nấu vừa chín tới để giữ nguyên dưỡng chất. Tránh đun quá lâu. Khi ăn, nên kết hợp rau đay với thực phẩm giàu đạm như cua, tôm hoặc thịt để tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.

Kết luận

Rau đay không chỉ là nguyên liệu dân dã, dễ tìm mà còn là “vị thuốc” tự nhiên hỗ trợ chăm sóc sức khỏe toàn diện. Với nhiều công dụng từ nhuận tràng, thanh nhiệt đến lợi sữa, rau đay xứng đáng có mặt thường xuyên trong thực đơn của mọi gia đình. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, cần sử dụng rau đúng cách, kết hợp đa dạng và chế biến hợp lý nhằm giữ trọn dinh dưỡng và độ ngon của món ăn.

Một chiếc nồi chất lượng sẽ giúp bạn nấu canh rau đay thơm ngon, nhanh chóng. FPT Shop hiện đang cung cấp nhiều mẫu nồi và bộ nồi chính hãng, giá rẻ, mang tới cho bạn đa dạng lựa chọn theo nhu cầu.

Xem nhanh: