Trả lời:

Huyết áp khi nghỉ của người trưởng thành bình thường dao động từ ≥ 90/60 mmHg đến <130/80 mmHg. Huyết áp thấp khi dưới 90/60 mmHg.

Người mới bị huyết áp thấp kèm theo triệu chứng như mệt mỏi, choáng váng, khó thở, đau ngực... cần đến ngay các cơ sở y tế để sàng lọc các bệnh lý cấp tính nặng. Bác sĩ khai thác bệnh sử, khám lâm sàng, đo huyết áp nhiều thời điểm, kết hợp điện tâm đồ, siêu âm tim, xét nghiệm máu, kiểm tra hormone tuyến thượng thận - tuyến giáp để tìm nguyên nhân. Trường hợp do sốc nhiễm khuẩn, sốc giảm thể tích, suy tuyến thượng thận, nhồi máu cơ tim cấp, nhồi máu phổi, suy tim hay các dạng rối loạn nhịp nhanh, rối loạn nhịp chậm, bệnh lý van tim nặng... cần nhập viện.

Nhóm bệnh nhân có nhiều bệnh lý nền khác, đang sử dụng các loại thuốc có tác dụng hạ huyết áp, thuốc lợi tiểu cần tới gặp bác sĩ ngay để điều chỉnh thuốc phù hợp.

Huyết áp của bạn thường xuyên dao động trong khoảng 88/56 mmHg, nếu kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, choáng váng khi thay đổi tư thế hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt thì cần đi khám để xác định nguyên nhân. Ngoài các xét nghiệm thông thường, các test chẩn đoán chuyên sâu cần được thực hiện như nghiệm pháp xoa xoang cảnh, nghiệm pháp bàn nghiêng để xác định nguyên nhân. Trong một số trường hợp, người bình thường có nền huyết áp tự nhiên tương đối thấp, nhưng không kèm theo bất kỳ triệu chứng gì, tình trạng này gặp ở nữ giới, thể trạng gầy.

Nếu bạn không có các bệnh lý nền, không đang sử dụng các thuốc có thể gây hạ huyết áp thì nên uống đủ nước, khoảng 1,5-2 lít mỗi ngày, tăng nhẹ lượng muối trong khẩu phần nếu không mắc bệnh tim hay thận. Ăn sáng đầy đủ, đặc biệt là thực phẩm giàu đạm và chất xơ (trứng, sữa, yến mạch, bánh mì nguyên cám) để tránh tụt huyết áp buổi sáng. Ăn nhiều bữa nhỏ, tránh ăn quá no cũng giúp hạn chế hiện tượng tụt huyết áp sau ăn.

Bạn tránh thay đổi tư thế đột ngột khi ngủ dậy, uống một cốc nước ấm trước khi ra khỏi giường để hỗ trợ tuần hoàn. Khi thay đổi tư thế, đặc biệt là khi đứng dậy hoặc rời giường nên thực hiện chậm rãi, kết hợp co duỗi chân nhẹ nhàng để phòng tránh chóng mặt. Duy trì tập thể dục nhẹ như đi bộ, yoga, đạp xe giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức khỏe tim mạch tổng thể. Không nên lạm dụng rượu, bia và cà phê, vì các loại đồ uống này có thể gây giãn mạch và làm giảm huyết áp.

Đeo tất áp lực hoặc đai bụng là biện pháp tương đối hiệu quả ngăn ngừa hạ huyết áp tư thế. Thuốc nâng huyết áp chỉ được bác sĩ chỉ định khi người bệnh có triệu chứng rõ rệt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hoặc không đáp ứng với các biện pháp điều chỉnh lối sống. Trường hợp dùng thuốc cần có bác sĩ chuyên khoa theo dõi chặt chẽ, bởi chúng có thể gây tác dụng phụ như tăng huyết áp khi nằm, rối loạn nhịp tim, giữ nước hoặc phù.

ThS.BS Lê Ngọc Anh
Khoa Tim mạch
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội