Nghiên cứu đăng trên tạp chí Psychonomic Bulletin & Review đã chứng minh thực tế ngược lại với niềm tin phổ biến rằng "cười nhiều thì trẻ lâu". Nhóm tác giả gồm giáo sư Tzvi Ganel (Đại học Ben-Gurion, Israel) và giáo sư Melvyn A. Goodale (Đại học Western, Canada) kết luận nụ cười làm tăng cảm nhận về độ tuổi của người đối diện.

Trong chuỗi thực nghiệm, người tham gia được yêu cầu đánh giá độ tuổi của cùng một khuôn mặt qua ba trạng thái: mỉm cười, trung tính (không cảm xúc) và ngạc nhiên. Kết quả cho thấy những gương mặt đang cười bị đánh giá là già nhất. Ngược lại, biểu cảm ngạc nhiên giúp gương mặt trông trẻ nhất, trong khi vẻ mặt lạnh lùng nằm ở mức giữa.

Các tác giả lý giải nguyên nhân nằm ở cơ chế hoạt động của cơ mặt. Khi cười, các cơ vùng mắt co lại tạo thành nếp nhăn rõ rệt (vết chân chim) - dấu hiệu đặc trưng của sự lão hóa trong nhận thức thị giác con người. Ngược lại, phản xạ mở to mắt khi ngạc nhiên khiến da mặt căng ra, vô tình làm phẳng các nếp nhăn, giúp diện mạo trông trẻ trung hơn.

Một phát hiện thú vị khác là nghịch lý niềm tin. Dù thực tế đã chấm điểm gương mặt cười già hơn, nhưng khi được hỏi lại, người tham gia vẫn khăng khăng cho rằng cười giúp trông trẻ hơn.

Giáo sư Ganel gọi đây là "hiệu ứng hào quang" (halo effect). Não bộ tự động gán nụ cười với các giá trị tích cực như hạnh phúc, thân thiện và năng lượng. Ấn tượng này mạnh đến mức lấn át những gì mắt thực sự nhìn thấy, khiến ký ức về nụ cười luôn trẻ hơn thực tế.

Dù nụ cười có thể "cộng" thêm vài tuổi cho ngoại hình về mặt thị giác, các chuyên gia tâm lý vẫn khuyến khích duy trì thói quen này. Tiến sĩ Wendy L. Patrick, nhà nghiên cứu hành vi người Mỹ, nhận định giá trị kết nối mà nụ cười mang lại lớn hơn nhiều so với việc trông già đi vài tuổi vì những nếp nhăn.

Nhật Minh (theo Psychology Today)