Ngày 26/9, Ủy ban kỷ luật FIFA (FDC) thông báo phạt FAM 350.000 franc Thụy Sĩ, còn Gabriel Palmero, Jon Irazabal (gốc Tây Ban Nha), Facundo Garces, Rodrigo Holgado, Imanol Machuca (gốc Argentina), Joao Figueireido (gốc Brazil) và Hector Hevel (gốc Hà Lan) mỗi người bị phạt 2.000 franc Thụy Sĩ, cùng án cấm tham gia mọi hoạt động liên quan đến bóng đá trong 12 tháng kể từ ngày có quyết định.

FAM có 10 ngày để đề nghị một biên bản kỷ luật chi tiết với căn cứ xử phạt, và đã thực hiện. Đến đêm 6/10, FDC công bố văn bản này gồm 19 trang, bao gồm diễn biến sự việc, quan điểm của bên bị phạt, quan điểm của FDC, căn cứ luật FIFA và phán quyết.

Trong đó, FDC đưa ra bằng chứng cụ thể liên quan đến hành vi làm giả và gian lận của FAM và bảy cầu thủ (bị đơn). Và vấn đề chính nằm ở giấy khai sinh của ông hoặc bà của nhóm cầu thủ này. Trước đây, FAM gửi cho FIFA giấy khai sinh ghi những người này sinh tại Malaysia – yếu tố quan trọng để cầu thủ có thể nhập tịch dựa vào huyết thống từ đời ông bà. Tuy nhiên, FIFA tìm được giấy khai sinh gốc lại chứng minh họ không sinh tại Malaysia.

Diễn biến sự việc bắt nguồn từ khi FAM đệ trình lên FIFA đơn kiểm tra tư cách thi đấu cho ĐTQG của 7 cầu thủ. Đầu tiên là Hevel vào ngày 19/3, rồi đến Palmero ngày 20/3. Đến ngày 6/6, thủ tục của năm cầu thủ còn lại được FAM gửi đi. FIFA lần lượt xác nhận những người này có thể thi đấu cho đội tuyển Malaysia. Đến 10/6, cả bảy cầu thủ đều góp mặt trong trận thắng Việt Nam 4-0 ở bảng F vòng loại cuối Asian Cup 2027.

Tuy nhiên, FIFA đều sử dụng cụm từ "có vẻ đã đáp ứng" mọi yêu cầu liên quan và đủ điều kiện với bảy cầu thủ. Điều này nghĩa là FIFA đồng ý dựa trên căn cứ các giấy tờ đã nhận, nhưng FAM vẫn phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu sau này bị điều tra tìm ra sai phạm.

Một ngày sau trận thắng Việt Nam, FIFA đã nhận được khiếu nại về tư cách thi đấu của Palmero, Holgado, Machuca, Irazabal và Hevel. "Phía khiếu nại tin rằng một số cầu thủ sinh ra ở nước ngoài không đủ điều kiện để thi đấu cho Malaysia", văn bản của FDC có đoạn. "Quá trình nhập tịch và thi đấu quốc tế diễn ra trong một khoảng thời gian đáng ngờ, làm dấy lên những câu hỏi về tính hợp lệ của quá trình này".

Sau khi điều tra, báo cáo của FDC cho thấy các bằng chứng trái ngược với tài liệu FAM đã nộp. Trong ngày 22/8 và 28/8, một tiểu ban kỷ luật được thành lập và thông báo qua Cổng thông tin pháp lý FIFA đối với bị đơn. FDC cho FAM và 7 cầu thủ trình bày quan điểm, với thời hạn là hết ngày 22/9.

Quan điểm của FAM được tóm tắt thành sáu phần. Theo đó, họ cho rằng việc cấp quốc tịch cho cầu thủ đã được các cơ quan có thẩm quyền của Malaysia phê duyệt. Vào ngày 19/9, Cục Đăng ký Quốc gia Malaysia (NRD) công bố văn bản xác nhận huyết thống của bảy cầu thủ là thông qua ông, bà. Điều này đã được thẩm vấn, xác minh và phù hợp với Hiến pháp Malaysia.

"FAM và các cầu thủ thực hiện thủ tục thận trọng, hợp lý và đối chiếu tài liệu với cơ quan chức năng trong nước", văn bản của FAM có đoạn. "Liên đoàn không có lý do, quyền hạn để chất vấn hoặc phản biện quyết định từ chính quyền. FAM cũng chủ động xin xác nhận chính thức từ FIFA về tư cách thi đấu cầu thủ".

FAM khẳng định không có hành vi lách luật, và nếu có vi phạm thì đều không phải cố ý. Ngoài ra, các tài liệu bị cáo buộc làm giả không mang lại tác động đáng kể nào cho FAM và cầu thủ. Vì vậy, bị đơn yêu cầu FIFA kết thúc điều tra, tuyên bố khiếu nại là không có căn cứ, bác bỏ cáo buộc và không áp dụng bất kỳ biện pháp trừng phạt nào. Nếu có chỉ áp dụng hình phạt kinh tế không nghiêm trọng đối với FAM, và nếu cần thiết là khiển trách nhẹ hoặc phạt tiền cầu thủ. Cuối cùng, FIFA cần xác nhận tư cách cho cầu thủ để thi đấu cho Malaysia trong tương lai.

 

 

Malaysia 4-0 Việt Nam

Sau đó, FDC đưa ra phản biện, có thể tóm gọn thành 5 luận điểm. Thứ nhất, họ nhấn mạnh giấy khai sinh gốc của ông, bà cầu thủ có sự khác biệt rõ rệt với những gì bị đơn cung cấp. Bên cạnh đó, FAM không phủ nhận sự thật rằng các tài liệu được đề cập có thể bị làm giả hoặc sai lệch, không phản đối việc áp dụng quy định kỷ luật mà FDC đưa ra.

Thứ hai, tuyên bố của Cục Đăng ký Quốc gia Malaysia do FAM gửi kèm theo có liên quan đặc biệt. NRD xác nhận rằng chính quyền Malaysia chưa bao giờ nhận được giấy khai sinh gốc. Thay vào đó, NRD tự cấp bản sao dựa trên thông tin thứ cấp và tài liệu từ Argentina, Brazil và Tây Ban Nha. Cơ quan này cũng thừa nhận không thể lấy được giấy khai sinh gốc viết tay, và do đó cấp bản sao dựa trên bằng chứng cho thấy có ca sinh ở Malaysia. Lời thừa nhận này cho thấy quá trình xác thực của Chính phủ Malaysia có thể không dựa trên tài liệu gốc. Điều này đặt dấu hỏi về tính đầy đủ và quy trình xác minh của FAM.

Thứ ba, bị đơn khẳng định đã cẩn trọng trong kiểm tra, dù không tìm được giấy tờ gốc. Nhưng FIFA lại có thể thu thập các giấy tờ gốc liên quan mà không gặp trở ngại nào, cho thấy FAM và các cầu thủ không cẩn trọng như cam kết. Ngoài ra, FAM dựa vào xác nhận của cơ quan bên ngoài về huyết thống cầu thủ, nhưng lại không tự xác thực càng làm nổi bật sự thiếu cẩn trọng.

FDC cho rằng nếu FIFA nhận được các giấy tờ gốc thì sẽ đi đến kết luận khác, thay vì đồng ý cho cầu thủ thi đấu cho đội tuyển Malaysia.

Thứ tư, FDC bác bỏ lập luận của bị đơn cho rằng việc làm giả hoặc làm sai lệch không gây ra hậu quả nghiêm trọng. Thực tế, hậu quả rất nghiêm trọng, vượt xa một lỗi kỹ thuật đơn thuần như bị đơn đang mô tả. Nó trực tiếp làm suy yếu tính liêm chính và uy tín của hệ thống quản lý bóng đá quốc tế, giá trị cốt lõi của thể thao trong sạch và nguyên tắc fair-play. Hành vi này ảnh hưởng trực tiếp đến tính toàn vẹn của trận đấu, vì bảy cầu thủ đều thi đấu với Việt Nam, trong đó Holgado và Figueireido ghi bàn.

Thứ năm, FDC chắc chắn rằng phía hưởng lợi từ vi phạm cuối cùng là các cầu thủ. Vì vậy, họ xứng đáng bị trừng phạt thích đáng. Án phạt dựa vào điều 22 Quy định kỷ luật FIFA về làm giả và làm sai lệch. Theo đó, bất kỳ ai làm giả tài liệu, làm sai lệch tài liệu xác thực, sử dụng tài liệu giả mạo sẽ bị phạt tiền, và bị cấm thi đấu ít nhất sáu trận hoặc không dưới 12 tháng. Một liên đoàn hoặc CLB có thể phải chịu trách nhiệm về hành vi làm giả hoặc làm sai lệch của một hay nhiều quan chức và/hoặc cầu thủ của mình.

Bên cạnh đó, FDC dựa vào hai án lệ. Đó là cầu thủ Camila Maria của Guinea Xích Đạo sử dụng tài liệu giả nhằm lừa dối trong quá trình tố tụng, thuộc khuôn khổ vòng loại môn bóng đá nữ Olympic Rio 2016. Cuối cùng, Camila bị phạt 2.000 franc Thụy Sĩ và cấm tham gia các trận đấu của ĐTQG trong 10 tháng, còn LĐBĐ Guinea Xích Đạo bị phạt 40.000 franc Thụy Sĩ và loại khỏi vòng loại Olympic Tokyo 2020. Trường hợp còn lại là CLB Chabab Mrirt của Morocco cũng làm giả giấy tờ trong quá trình tố tụng với FIFA năm 2024. Họ bị phạt 50.000 franc Thụy Sĩ và cấm đăng ký cầu thủ mới trong hai kỳ chuyển nhượng tiếp theo.

Biên bản kỷ luật chi tiết này là cơ sở để LĐBĐ Malaysia và các cầu thủ kháng cáo. FIFA quy định bất kỳ bên nào muốn kháng cáo lên Ủy ban khiếu nại FIFA thì phải thông báo bằng văn bản trong vòng ba ngày, kể từ khi có biên bản kỷ luật. Sau đó, đơn kháng cáo phải được nộp trong thời hạn năm ngày tiếp theo, cùng lệ phí khiếu nại là 1.000 franc Thụy Sĩ.

Sau khi nhận kết quả kháng cáo, nếu chưa hài lòng, FAM có 10 ngày để gửi đơn lên Ủy ban khiếu nại để xin biên bản phúc thẩm chi tiết. Sau đó, họ có 21 ngày để khởi kiện lên Tòa án Trọng tài thể thao quốc tế (CAS). Theo nguyên tắc, CAS sẽ yêu cầu cả nguyên đơn và bị đơn cùng đồng ý ra tòa thì mới xử lý. Thông thường, FIFA không bao giờ từ chối.

Sau khi có kết quả, LĐBĐ châu Á (AFC) - đơn vị tổ chức vòng loại cuối Asian Cup 2027 - sẽ tiếp nhận và chuyển cho Ủy ban kỷ luật xử lý. Theo luật, ngoài án phạt của FIFA, Malaysia có thể bị xử thua ở những trận đấu sử dụng cầu thủ vi phạm, hoặc thậm chí bị loại khỏi giải đấu.

Hiếu Lương