Không còn nụ cười quen thuộc trên sân, Djokovic xuất hiện tại Mỹ Mở rộng 2025 với dáng vẻ mệt mỏi, khác xa hình ảnh thống trị thường thấy. 6 tuần vắng bóng sau khi bị Jannik Sinner loại ở bán kết Wimbledon cho thấy quãng nghỉ dài không thi đấu đã ảnh hưởng đến phong độ của anh.

Ở tuổi 38, Djokovic lớn hơn ít nhất 9 tuổi so với các tay vợt còn lại trong top 20 và cơ thể anh đã chịu đựng sự hao mòn từ 80 Grand Slam - chỉ kém kỷ lục của Roger Federer và Feliciano Lopez một giải. Anh như "gã khổng lồ" đang cố tỉnh giấc, cố khởi động lại cỗ máy chinh phục một thời, gột rửa những vết rỉ sét từ giấc ngủ dài. Thời gian chắc chắn đã để lại dấu ấn trên cơ thể tay vợt người Serbia, khiến những bước chạy trở nên nặng nề, những pha đánh bóng đôi lúc thiếu chính xác.

Trong trận ra quân ở New York, thi đấu vào buổi tối trong trang phục toàn đen, Djokovic cho thấy một biểu hiện suy yếu về mặt thể lực khi đấu tay vợt trẻ Learner Tien. Dù không để thua set nào, anh vẫn gặp khó khăn trong set thứ hai. "Lúc đó, tôi chỉ cố để sống sót trên sân", anh thừa nhận. Gương mặt lộ rõ vẻ mệt mỏi với làn da ửng đỏ, nhưng Djokovic vẫn cho thấy bản lĩnh khi siết chặt lối chơi ở những điểm số quan trọng, tránh kéo dài trận đấu.

"Tôi vẫn còn tài năng, vẫn còn động lực, nhưng giá mà tôi trẻ hơn...", anh nói và bỏ lửng với vẻ suy tư. Hai tuần thi đấu tại một Grand Slam giờ trở thành một cuộc chiến hao mòn, nơi bất kỳ sai lầm nào cũng có thể kết liễu Djokovic trước nhịp độ khủng khiếp mà hai đàn em Sinner và Carlos Alcaraz – những "chuyến tàu tốc hành" mới đang thiết lập để thống trị làng quần vợt nam thế giới.

Trận thứ hai trước Zachary Svajda, tay vợt Mỹ hạng 145 thế giới, tiếp tục là một thử thách khác. Djokovic khởi đầu tệ, mắc tới 14 lỗi tự đánh hỏng trong set đầu tiên và bị dẫn 1-3 ở set thứ ba. Liên tục bị đẩy vào thế khó, anh phải dựa vào kinh nghiệm và tận dụng chấn thương chân của Svajda để ngược dòng, giành chiến thắng với tỷ số 6-7(5), 6-3, 6-3, 6-1.

Trên sân Arthur Ashe, gương mặt anh không hề rạng rỡ. "Thành thật mà nói, màn trình diễn của tôi không tốt lắm", Djokovic thừa nhận. "Tôi không hài lòng với phong độ của mình, dù phải công nhận Svajda đã chơi tốt. Thật đáng tiếc khi cậu ấy chấn thương".

Chiến thắng trước Svajda không chỉ đưa Djokovic đi tiếp mà còn giúp anh thiết lập một kỷ lục mới: lần thứ 75 lọt vào vòng ba một giải Grand Slam, vượt qua Federer. Đây cũng là lần thứ 19 anh góp mặt ở vòng ba Mỹ Mở rộng - bằng kỷ lục của Federer - và là chiến thắng thứ 191 trên mặt sân cứng ở Grand Slam – cũng bằng Federer. Những con số này không hề tầm thường, nhưng với Djokovic, chúng dường như chỉ là cột mốc phụ và chưa đủ làm anh cười.

"Luôn có điều gì đó cần chứng minh khi ra sân, đó là chứng tỏ bạn vẫn có thể thắng một trận đấu quần vợt", Djokovic nhấn mạnh. "Tôi hiểu rằng sau tất cả chiến thắng và những năm tháng trên sân, nhiều người nghĩ tôi không còn gì để chứng minh hay đạt được nữa. Nhưng với tôi, điều quan trọng nhất lúc này là cố gắng hết sức để tìm cách giành chiến thắng".

Dù đã tích lũy vô số vinh quang, Djokovic vẫn là một tay vợt chưa bao giờ hài lòng. Không phải vì anh không còn tìm thấy niềm vui trên sân, mà không vui khi không thể chơi tốt như ý muốn. Ngôn ngữ cơ thể của anh cũng phản ánh điều đó: những cái cúi đầu, những tiếng hét bực dọc, và những cử chỉ điều chỉnh cơ bắp quanh vai trong trận đấu với Svajda cho thấy một Djokovic đang vật lộn để tìm lại nhịp điệu.

Djokovic ý thức rõ thực tế khắc nghiệt mà bản thân đang trải qua: thi đấu với tốc độ chậm hơn và ít "nhiên liệu" hơn. Một sự giằng xé giữa khát khao chiến thắng, tiếp tục chiến đấu cho mục tiêu chinh phục Grand Slam thứ 25 và cam chịu trước giới hạn cơ thể khi biết mình không còn trẻ. Dù vậy, vẫn còn đó bản năng sinh tồn, thứ được rèn giũa từ quá khứ, như anh từng chia sẻ: "Tất cả những gì tôi trải qua trong giai đoạn khó khăn của gia đình trong cuộc chiến Balkan đã đưa tôi đến đây. Thất bại trong quần vợt không phải là lựa chọn. Tôi phải thành công. Đó là vấn đề sống còn".

Dù việc xách túi ra sân tập mỗi sáng hay lang thang qua các phòng thay đồ khắp thế giới không còn khiến anh hứng thú, Djokovic vẫn khao khát đấu các tay vợt trẻ. "Động lực vẫn còn đó. Tôi nhắc lại, tôi thất vọng với phong độ của mình. Nhưng tôi vẫn yêu thích sự cạnh tranh, và đó là lý do tôi tiếp tục tạo áp lực cho bản thân", anh khẳng định. "Quan trọng hơn, tôi vẫn muốn đối đầu các tay vợt trẻ, nếu không tôi đã không có mặt ở đây".

Trong một cuộc phỏng vấn với youtuber Jay Shetty, tác giả cuốn sách xuất bản 2020 mang tên Think Like a Monk (Nghĩ như một nhà sư), Djokovic trải lòng: "Tôi đã đạt được những gì mình khao khát, nhưng tôi muốn nhiều hơn. Điều đó đến từ mục đích, cảm hứng và đam mê với môn thể thao này, cũng như việc mang lại niềm vui cho khán giả khi xem tôi thi đấu. Tôi cảm thấy mình vẫn đang lan tỏa ánh sáng khi chơi bóng. Khao khát làm được nhiều hơn đến từ cảm giác chưa thành công đủ, và điều này bắt nguồn từ xuất thân của tôi, từ mối quan hệ với cha tôi. Đó là cuộc chiến nội tâm tôi thường xuyên đối mặt".

Tuy nhiên, Djokovic cũng thừa nhận rằng gia đình giờ đây là ưu tiên hàng đầu. "Nếu tôi tiến xa ở Mỹ Mở rộng, tôi sẽ bỏ lỡ sinh nhật con gái Tara - ngày 2/9, nên tôi hy vọng không phải bỏ lỡ lần nữa", anh chia sẻ, gợi ý rằng hành trình gần 20 năm ở đỉnh cao có thể đang gần đến hồi kết.

Trận đấu với Cameron Norrie ở vòng ba, dự kiến vào sáng 29/8, sẽ là một bài kiểm tra nữa với Djokovic. Nhưng với 6 chiến thắng qua 6 lần đối đầu trước đó - bao gồm trận thắng áp đảo ở vòng bốn Roland Garros năm nay - vấn đề không nằm ở Norrie, mà ở việc Djokovic có thể tìm lại phong độ tốt nhất để đối mặt với những Sinner hay Alcaraz ở các vòng sau.

Kết thúc buổi họp báo sau trận thắng Svajda, Djokovic cuối cùng cũng nở một nụ cười hiếm hoi khi hứa hẹn: "Đừng lo cho tôi, trận sau tôi sẽ siết chặt nắm đấm hơn, chỉ để làm các bạn vui thôi!" Dù Mỹ Mở rộng 2025 chưa và có thể sẽ không còn chứng kiến một Djokovic ở đỉnh cao, nhưng với một huyền thoại, không gì là không thể, và "gã khổng lồ" này chắc chắn chưa ngủ yên.

Hoàng Thông tổng hợp