Khẩn trương tái thiết

Trong hơn nửa thế kỷ qua, người dân Khánh Hòa chưa từng trải qua trận lũ nào kinh hoàng như lần này. Khi dòng nước hung hãn rút đi, chỉ còn lại bùn non, rác khắp nơi. Giữa ngổn ngang, lãnh đạo tỉnh và cả hệ thống chính trị tiếp tục huy động mọi nguồn lực, nỗ lực gấp nhiều lần, khẩn trương tái thiết cuộc sống.

Tài sản trôi theo lũ dữ

Nước vừa rút, chúng tôi tới khu vực Chợ Ga (phường Tây Nha Trang), nơi được xem là rốn lũ bởi đã bị ngập hơn 2m. Chị Nguyễn Thị Mai (đường Phú Tân) đứng lặng trước căn nhà cấp 4, cửa gỗ bị bung bản lề, ánh mắt còn nguyên vẻ bàng hoàng: “Chưa bao giờ lụt dữ như năm nay. Gần hết tài sản nhà tôi đã trôi theo nước: Tủ lạnh, máy giặt..., cả bao gạo mới mua chưa kịp dùng”. Chồng chị vừa không ngừng đẩy lớp bùn non dày trên nền nhà, vừa cười như mếu: “Đành phải làm lại từ đầu thôi. Còn sức khỏe là còn làm ra của. Quan trọng là phải khẩn trương dọn sạch nhà trước khi bùn non khô và bám cứng, để con cái có chỗ học bài”.

Học viên Trường Sĩ quan Thông tin hỗ trợ dọn vệ sinh tại Trường Mầm non Vĩnh Phương 1.

Quăng từng bịch quần áo nặng trịch vì ngấm nước ra ngoài, ông Nguyễn Thế Vinh (tiểu thương Chợ Ga) thẫn thờ: “Vẫn biết đây là vùng trũng nên thấy mưa to, cảnh báo lụt, tôi đã lo kê dọn hàng hóa lên cao hơn 1m. Ngờ đâu, nước dâng hơn 2m, quần áo, chăn, ga, gối, đệm đều ngập nước. Nhà có 2 sạp hàng, lại vừa nhập hàng Tết trữ sớm, giờ thì gần 1,5 tỷ đồng đều bị nước cuốn trôi”.

Ở phường Bắc Nha Trang, chỉ sau một đêm lũ tràn qua, gần chục căn nhà đã bị sập. Đứng trước bức tường loang lổ dấu vết của thảm họa, thương binh Lê Tấn Phương (số 41 đường Hà Phước) run rẩy nhìn về con Sông Cái, nơi đã nuốt trọn căn nhà của gia đình ông, ngậm ngùi nói: “Sống 75 năm, không ngờ đến cuối đời, vợ chồng già lại mất chỗ nương thân. Thôi thì còn người còn của. Trước mắt ở nhờ nhà người thân, sau này tính tiếp”.

Khẩn trương khôi phục trường học, bệnh viện

Sáng sớm 22-11, thầy Thân Tấn Tâm - Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Tiểu học Vĩnh Trung (phường Tây Nha Trang) đến trường kiểm tra tình hình. Trước mắt thầy là cảnh tượng ngổn ngang: Sân trường bê bết bùn non; cây to bật rễ; bàn ghế chỏng chơ; hơn 100m tường bao bị đổ sập; toàn bộ tài liệu, máy tính, máy in... của phòng hành chính đều bị hỏng. “Chưa bao giờ trường bị thiệt hại nặng đến vậy. Dự kiến, phải mất ít nhất 1 tuần mới có thể khắc phục xong và cho học sinh trở lại trường” - thầy Tâm cho hay.

Bác sĩ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Khánh Hòa khám bệnh cho bệnh nhân.

Tại Trường THCS Lương Thế Vinh (phường Tây Nha Trang), hơn 80 cán bộ, học viên Tiểu đoàn 2, Học viện Hải quân đã có mặt từ sáng sớm 22-11 để hỗ trợ dọn vệ sinh. Toàn bộ bàn ghế được chuyển ra ngoài sân để cào bùn, rửa sạch. Trung tá Đinh Văn Thành - Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 2 cho biết: “Theo điều động của học viện và trên cơ sở danh sách thống kê các trường bị thiệt hại sau mưa lũ trên địa bàn phường Tây Nha Trang, tiểu đoàn đã trực tiếp liên hệ với các trường để hỗ trợ dọn vệ sinh. Khó khăn nhất ở Trường THCS Lương Thế Vinh là chỉ có 1 vòi nước, lại chảy rất yếu. Nhưng chúng tôi vẫn xác định sẽ cố gắng hết sức”.

Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Khánh Hòa (xã Diên Khánh), lũ rút để lại lớp bùn đất đặc quánh phủ kín nền tầng trệt. Nhiều thiết bị y tế nằm chỏng chơ. Trên các bức tường, vết nước ngấm đánh dấu mực nước từng dâng cao từ 1,5 đến 2m. Không nước, không điện, các y, bác sĩ phải xắn quần, vừa lội bùn dọn dẹp, vừa tập trung duy trì hoạt động, tận dụng các khu vực an toàn ở tầng trên để đảm bảo công tác cấp cứu và chăm sóc người bệnh không bị gián đoạn. Bác sĩ Lý Thế Huy - Phó Giám đốc phụ trách bệnh viện cho biết: “Bệnh viện hiện có khoảng 100 bệnh nhân, 150 người nhà bệnh nhân, trong đó có những trường hợp bị ảnh hưởng bởi mưa lũ đang tránh trú. Chúng tôi đã huy động toàn bộ lực lượng để khắc phục hậu quả mưa lụt và duy trì điều trị, cố gắng đảm bảo thuốc men, vật tư y tế; đồng thời chuyển những ca nặng đến Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa”.

Sau đợt mưa lũ, nhiều cơ sở y tế khác cũng chịu thiệt hại về thiết bị, hóa chất, vật tư như: Bệnh viện Ung bướu, Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần, Trung tâm Y tế khu vực Diên Khánh, Trung tâm Y tế khu vực Khánh Vĩnh, Trung tâm Y tế Nha Trang, Bệnh viện Đa khoa Yersin Nha Trang, Bệnh viện Da liễu, Bệnh viện Phổi Khánh Hòa, Bệnh viện Phổi Ninh Thuận, Trung tâm Y tế khu vực Bác Ái... Tổng thiệt hại đến thời điểm này ước tính 170 tỷ đồng. Được biết, ngay khi lũ lụt xảy ra, Sở Y tế đã có công văn khẩn yêu cầu các đơn vị trong ngành thực hiện triệt để phương châm “4 tại chỗ”; duy trì nghiêm chế độ trực 24/24 giờ; chủ động rà soát, bố trí, huy động nhân lực đảm bảo công tác tiếp nhận cấp cứu, khám, chữa bệnh, chăm sóc bệnh nhân. Các đơn vị y tế dự phòng của tỉnh đang tích cực phun khử khuẩn tại các khu vực dân cư, hướng dẫn các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cấp bổ sung 2.000kg Cloramine B cho các đơn vị y tế để khử khuẩn. Các cơ sở khám, chữa bệnh dự trữ đủ cơ số thuốc điều trị cho bệnh nhân.

Bảo đảm sớm nhất các dịch vụ thiết yếu

Nếu những ngày mưa lụt, cắt điện diện rộng là biện pháp bắt buộc để đảm bảo an toàn cho người dân thì ngay sau khi nước rút, việc sớm đóng điện trở lại là một trong những ưu tiên hàng đầu. Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa đã chỉ đạo huy động nguồn lực xử lý, khôi phục, cấp điện lại cho các khu vực bị cắt điện, nhất là các trạm bơm, nhà máy nước và các hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh. Các đơn vị trực thuộc huy động tối đa nhân lực, thiết bị, bám sát phương châm “nước rút đến đâu, kiểm tra và đóng điện đến đó”, bảo đảm an toàn cho con người và thiết bị trước khi cấp điện trở lại. Công nhân điện lực được điều động khẩn cấp đến các điểm ngập lụt để kiểm tra các thông số kỹ thuật. Ông Phan Nam Chung - Đội phó Đội Quản lý điện trung tâm Nha Trang cho biết: “Để có điện sớm nhất cho người dân vùng bị ngập lụt, đội đã cử 100 cán bộ, kỹ sư, kỹ thuật viên xuống các địa bàn ngập lụt ngay sau khi nước rút, làm việc xuyên đêm, đội mưa, lội bùn để sửa chữa mạng lưới. Đến trưa 23-11, toàn bộ khu vực hết ngập đã được cấp điện trở lại”.

Nhân viên VNPT khắc phục điểm phát sóng ngay khi nước lụt giảm.

Mưa lũ khiến cho các trạm bơm của 2 nhà máy Võ Cạnh, Xuân Phong (Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Khánh Hòa) bị ngập sâu, buộc công ty phải tạm ngừng cấp nước cho 4 phường: Nha Trang, Nam Nha Trang, Bắc Nha Trang, Tây Nha Trang và các khu vực lân cận từ sáng 20-11. Ngay sau khi nước rút, công ty đã từng bước khôi phục hệ thống và cấp nước trở lại từ tối 21-11. Hiện tại, việc cấp nước chưa đạt công suất tối đa, trong khi nhu cầu dùng nước đang tăng cao. Để bảo đảm duy trì cấp nước, công ty đề nghị khách hàng sử dụng nước tiết kiệm, hợp lý, ưu tiên cho các nhu cầu thiết yếu; đồng thời tiếp tục nỗ lực khắc phục để đạt 100% công suất cấp nước.

Để khôi phục thông tin liên lạc, Sở Khoa học và Công nghệ đã cùng các nhà mạng VNPT, Viettel, MobiFone huy động lực lượng, phương tiện khẩn trương đến các điểm mất sóng khôi phục mạng lưới. Ông Phạm Quốc Hoàn - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết, đợt mưa lụt này gây thiệt hại trên diện rộng ở khu vực miền Trung, do đó công tác khắc phục hạ tầng viễn thông gặp nhiều khó khăn hơn do các nhà mạng phải đồng thời xử lý tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, từ sáng sớm 21-11, tất cả cán bộ, nhân viên đã lội bùn, lội nước đi xử lý liên tục từ sáng đến đêm. Đến chiều 23-11, các nhà mạng đã khắc phục hơn 85% số trạm BTS (thu phát sóng di động) bị ngập. “Với dự báo Khánh Hòa có thể tiếp tục có mưa do ảnh hưởng cơn bão số 15, chúng tôi đã yêu cầu các nhà mạng trong quá trình khắc phục cần tính luôn phương án ứng phó cho các trạm có khả năng ngập để đảm bảo thông tin liên lạc tốt hơn” - ông Phạm Quốc Hoàn cho biết.

Công cuộc tái thiết sau thiên tai vẫn còn rất nhiều việc phải làm, song với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự kiên cường vươn lên của người dân và sự chung tay hỗ trợ từ khắp mọi miền đất nước, tỉnh Khánh Hòa sẽ sớm vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất và đời sống. Nhịp sống của người dân sẽ dần trở lại bình thường...

NHÓM PHÓNG VIÊN