'Trục xoay' phát triển kinh tế liên vùng

Bốc xếp hàng hóa qua cảng biển Chân Mây

Động lực kết nối vùng

Với vị trí trung tâm của khu vực miền Trung, TP. Huế sở hữu hệ thống giao thông đa dạng và đồng bộ từ đường bộ, đường sắt, đường biển đến hàng không… tạo nên một mạng lưới liên kết vùng. Đây là lợi thế giúp TP. Huế trở thành điểm hội tụ và phân tỏa trong chuỗi phát triển Bắc - Nam và hành lang Đông - Tây. Trong đó, Khu Kinh tế (KKT) Chân Mây - Lăng Cô là một trong những cực tăng trưởng, đóng vai trò “đầu tàu” công nghiệp không chỉ của thành phố mà còn mang tầm quốc gia.

Từ khi thành lập đến nay, KKT Chân Mây - Lăng Cô đã có hàng chục đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết và các dự án đầu tư hạ tầng phù hợp để thu hút đầu tư. Với lợi thế cảng nước sâu Chân Mây đang tăng tốc xây dựng bến số 4 và 5 theo kế hoạch đến năm 2030 có 10 bến, khu vực này được xem là cửa ngõ quan trọng của tuyến vận tải quốc tế, kết nối miền Trung với Lào, Thái Lan và vùng Đông Bắc Á.

Theo Quyết định 1579/QĐ-TTg ngày 22/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ, cảng biển Huế được quy hoạch là cảng loại II. Tại Quyết định số 1201/QĐ-TTg ngày 14/10/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch cửa khẩu trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Lào thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cửa khẩu A Đớt và Hồng Vân trở thành cửa khẩu quốc tế. Đồng thời, thông qua các quy hoạch điều chỉnh gần đây về KKT Chân Mây - Lăng Cô, Chính phủ đã chấp thuận chủ trương hình thành trung tâm logistics container tại cảng Chân Mây vào năm 2024. Đây là bước ngoặt lớn, mở ra cơ hội phát triển mạnh dịch vụ logistics, vận tải xuyên biên giới, thương mại quốc tế cho Huế.

Đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn kết nối TP. Huế với các tỉnh, thành miền Trung

TP. Huế cũng tích cực hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối. Sau khi đầu tư, nâng cấp hoàn thiện từ QL1A đến cao tốc Cam Lộ - La Sơn, La Sơn - Túy Loan, các tuyến đường lớn cũng được đầu tư mở rộng. Các tuyến ở khu vực phía đông, đường ven biển, cùng cầu vượt cửa biển Thuận An dài 2,36km, với tổng vốn đầu tư xây dựng 2.400 tỷ đồng chuẩn bị hoàn thiện sẽ kết nối trung tâm thành phố với các KCN, KKT, cũng như tạo được trục kết nối liên vùng với các trung tâm kinh tế lân cận như Đà Nẵng, Quảng Trị; đồng thời tạo thuận lợi cho lĩnh vực du lịch, dịch vụ chất lượng cao phát triển.

Không chỉ quan tâm đầu tư về hạ tầng kỹ thuật, giao thông, TP. Huế còn chú trọng đến hạ tầng mềm, yếu tố kết nối con người, văn hóa và môi trường. Huế được xem là “thủ phủ” di sản miền Trung với hơn 150 di tích đã được xếp hạng, trong đó có 8 di sản văn hóa được UNESCO công nhận là di sản thế giới và di sản khu vực. Sự đa dạng về văn hóa, lịch sử, lễ hội và thiên nhiên đã tạo điều kiện cho ngành du lịch phát triển mạnh mẽ, góp phần lớn vào việc tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương.

Cùng phát triển

Quy hoạch chung giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050, TP. Huế xác định phát triển theo hướng “cộng sinh”, tức là vừa mở rộng không gian đô thị, vừa tạo thuận lợi các hành lang kinh tế phát triển. Quy hoạch mới này đặt trọng tâm vào việc cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn giá trị văn hóa, sinh thái cho thành phố trực thuộc Trung ương; đồng thời xác định ba trụ cột: Du lịch - công nghiệp - văn hóa sẽ gắn kết theo hướng hỗ trợ các tỉnh, thành khu vực miền Trung cùng phát triển.

Ông Nguyễn Văn Phương, nguyên Chủ tịch UBND TP. Huế cho biết, để phát huy hiệu quả kinh tế và lan tỏa giá trị di sản, TP. Huế tiếp tục đẩy mạnh liên kết vùng du lịch với Đà Nẵng và Quảng Trị, hình thành trung tâm du lịch miền Trung hướng đến thị trường quốc tế. Đồng thời phải thúc đẩy kết nối tiêu thụ nông sản, phát triển du lịch biển gắn với văn hóa di sản, cảnh quan ở địa phương. Với lĩnh vực công nghiệp cần định hình theo hướng chọn lọc, bền vững. Ngành cơ khí chế tạo ô tô, công nghiệp hỗ trợ và logistics được xem là mũi nhọn nhưng sẽ đi kèm yêu cầu kiểm soát chặt việc tác động đến môi trường, nâng cao tiêu chuẩn công nghệ và năng lực quản lý. “TP. Huế không hướng đến tăng trưởng bằng mọi giá mà hướng đến tăng trưởng hài hòa, nơi mỗi ngành kinh tế đều vận hành trong mối tương tác chặt chẽ với không gian sinh thái và cộng đồng dân cư”, ông Nguyễn Văn Phương nói.

Nhiều nhà máy đầu tư thiết bị công nghệ theo hướng sản xuất xanh, sạch

Theo các chuyên gia kinh tế, với định hướng trên, TP. Huế phải khai thác hợp lý các lợi thế vốn có; đồng thời duy trì bản sắc “thành phố di sản”. Các khu vực phát triển mới được định hình, phát triển theo các hành lang kinh tế, như: Hành lang kinh tế Bắc - Nam, Đông - Tây, hành lang kinh tế đô thị hướng biển; các trung tâm động lực ở TP. Huế, các KCN, KKT Chân Mây - Lăng Cô… phải được tính toán kỹ về mật độ dân cư, hạ tầng kỹ thuật và tác động môi trường, tránh tạo áp lực lên Quần thể di tích Cố đô Huế, di sản thế giới được UNESCO công nhận.

Ông Trần Ngọc Chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, với vị thế, điều kiện và tiềm năng vốn có, TP. Huế đang từng bước khẳng định là thành phố Trung ương, đóng vai trò “đầu mối điều phối vùng miền Trung”, cùng với Đà Nẵng, Quảng Trị tạo nên trục tăng trưởng mới. Song để tạo nền tảng cho sự phát triển lan tỏa này, việc hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối cần được các bộ, ngành Trung ương và địa phương quan tâm hàng đầu…

Minh Văn