Tin vũ khí hôm nay 7.11: NATO tung 'vũ khí bí mật' săn UAV Nga ở sườn Đông châu Âu

NATO tung “vũ khí bí mật” săn UAV Nga ở sườn Đông châu Âu

Ba quốc gia Ba Lan, Romania và Đan Mạch đang triển khai hệ thống phòng thủ Merops - một công nghệ mới do Mỹ phát triển nhằm đối phó với làn sóng máy bay không người lái (UAV) xâm nhập không phận châu Âu trong những tháng gần đây. Động thái này được xem là bước đi chiến lược của NATO nhằm củng cố “tuyến phòng thủ phía đông” kéo dài từ Na Uy đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Hai binh sĩ đang kiểm tra một chiếc máy bay không người lái (UAV) Geran-2 - Ảnh: Reuters

Hệ thống Merops có kích thước nhỏ gọn, đủ để lắp trên thùng xe bán tải, có thể phát hiện, bám bắt và tiêu diệt UAV bằng trí tuệ nhân tạo (AI) ngay cả khi tín hiệu vệ tinh hoặc liên lạc bị gây nhiễu. Hệ thống này “cho phép chỉ huy đánh giá nhanh mối đe dọa và quyết định có khai hỏa hay không”, theo chuẩn tướng Thomas Lowin thuộc Bộ chỉ huy Lục quân NATO.

Merops được xem là giải pháp “hiệu quả chi phí”, thay thế việc sử dụng tiêm kích F-35 hoặc tên lửa trị giá hàng triệu USD để hạ những UAV chỉ đáng vài chục nghìn đô. Thiết bị có thể bảo vệ hạ tầng quan trọng như sân bay hoặc đơn vị quân đội cơ động trong chiến đấu, đồng thời cung cấp dữ liệu mục tiêu cho lực lượng mặt đất hoặc không quân.

Nhu cầu triển khai hệ thống này tăng mạnh sau hàng loạt vụ UAV bay lạc vào không phận NATO. Khoảng 20 UAV Nga đã xâm nhập Ba Lan vào tháng 9, buộc không quân nước này phải điều máy bay chiến đấu khẩn cấp. Sau đó, Romania và nhiều thành phố châu Âu như Berlin, Brussels, Copenhagen cũng phải tạm đóng cửa sân bay do cảnh báo UAV không rõ nguồn gốc.

Giới chức NATO cho biết Merops là giai đoạn đầu trong kế hoạch thiết lập “tuyến răn đe phía Đông”, một mạng lưới cảm biến và chỉ huy liên kết để phát hiện sớm, chia sẻ dữ liệu và ứng phó linh hoạt với mối đe dọa từ Nga.

Cuộc chiến ở Ukraine đã biến khu vực này thành “phòng thí nghiệm công nghệ UAV,” buộc cả NATO và Nga phải liên tục cải tiến và phản ứng nhanh. Theo các tướng lĩnh NATO, Merops đã được thử nghiệm thành công tại Ukraine, nơi mỗi công nghệ hiệu quả đều được kiểm chứng trực tiếp trên chiến trường. “Chúng ta thấy Nga đang làm gì ở Ukraine, và chúng ta phải sẵn sàng cho điều đó”, chuẩn tướng Zacarias Hernandez của NATO nhấn mạnh.

Úc dẫn đầu cuộc đua vũ khí siêu vượt âm toàn cầu

Úc đang nổi lên như một trong những quốc gia tiên phong trong cuộc đua phát triển công nghệ siêu vượt âm (hypersonic), sau khi công ty hàng không vũ trụ Hypersonix Launch Systems (HLS) công bố gọi vốn thành công 46 triệu USD. Đây là khoản đầu tư đầu tiên vào lĩnh vực quốc phòng của quỹ Tái thiết Quốc gia Úc (NRFC), thể hiện tầm quan trọng chiến lược mà Úc đặt vào công nghệ này.

Úc hướng tới tự chủ quốc phòng và mở rộng công nghệ không gian - Ảnh: Internet

Nhà đầu tư gồm quỹ đầu tư Queensland (QIC), High Tor Capital (Anh), và tập đoàn quốc phòng Saab (Thụy Điển). Nguồn vốn này sẽ được sử dụng để phát triển các máy bay siêu vượt âm dùng nhiên liệu hydro với động cơ SPARTAN scramjet - có thể đạt tốc độ lên tới Mach 12 (14.700 km/h) và tái sử dụng nhiều lần.

HLS, thành lập năm 2019 bởi tiến sĩ Michael Smart, cựu nhà nghiên cứu của NASA và chuyên gia hàng đầu Đại học Queensland (Úc), đang đặt mục tiêu không chỉ phục vụ quốc phòng mà còn thương mại hóa công nghệ siêu vượt âm trong lĩnh vực phóng vệ tinh và vận tải tốc độ cao. Động cơ SPARTAN được in 3D bằng hợp kim chịu nhiệt cao và gốm tổng hợp, sử dụng hydro sạch, chỉ thải ra hơi nước - giúp giảm chi phí vận hành và tác động môi trường.

Các dự án trọng điểm của HLS bao gồm DART AE, phương tiện bay thử nghiệm dài 3,5 mét, sẽ được phóng từ cơ sở NASA Wallops (Mỹ) trong chương trình HyCAT của Bộ Quốc phòng Mỹ, và VISR - máy bay không người lái dài 8 mét dành cho nhiệm vụ trinh sát, vận chuyển nhanh và thử nghiệm công nghệ không gian.

Cơ sở sản xuất của HLS tại Carole Park (Queensland) đang mở rộng, dự kiến tạo thêm nhiều việc làm trong 3 năm tới. Úc coi đây là bước tiến lớn hướng tới tự chủ hàng không, quốc phòng, giảm phụ thuộc vào Mỹ và châu Âu, đồng thời xây dựng vị thế trong chuỗi công nghiệp siêu vượt âm toàn cầu.

Các chuyên gia nhận định, HLS không chỉ là “bàn đạp công nghệ” cho Úc mà còn là mảnh ghép quan trọng trong liên minh công nghệ cao giữa Mỹ, Anh và châu Âu, góp phần thay đổi cục diện chiến lược khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong thập niên tới.

Mỹ phóng thử tên lửa đạn đạo liên lục địa Minuteman III

Mỹ vừa đã phóng thử một tên lửa đạn đạo liên lục địa Minuteman III không mang đầu đạn từ Căn cứ Vandenberg (California). Tên lửa mang mã “Glory Trip 254” bay hơn 6.700km, rơi xuống khu thử nghiệm Reagan Test Site ở đảo Kwajalein (Thái Bình Dương). Đây là cuộc thử nghiệm định kỳ, nhằm kiểm tra độ chính xác, độ tin cậy của hệ thống phóng và năng lực chỉ huy - điều khiển hạt nhân (NC3).

Một tên lửa đạn đạo liên lục địa Minuteman III không mang đầu đạn được phóng trong một cuộc thử nghiệm tác chiến ngày 5.11 tại Căn cứ Lực lượng Không gian Vandenberg - Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ

Lệnh phóng được truyền qua máy bay chỉ huy E-6B Mercury của Hải quân Mỹ, phương tiện có khả năng ra lệnh khai hỏa ICBM ngay cả khi cơ sở mặt đất bị tấn công. Cuộc thử nghiệm do Bộ Tư lệnh Tấn công Toàn cầu Không quân Mỹ (AFGSC) phối hợp với các đơn vị tên lửa chiến lược thực hiện.

Minuteman III là tên lửa ba tầng nhiên liệu rắn, dài 18,3m, tốc độ tối đa khoảng 24.000km/h, có khả năng mang nhiều đầu đạn hạt nhân. Dù mẫu thử lần này không mang đầu đạn thật, nó vẫn được gắn thiết bị đo đạc để truyền dữ liệu bay phục vụ bảo dưỡng và cải tiến hệ thống.

Giới chức Mỹ khẳng định đây là hoạt động “định kỳ, minh bạch”, không nhằm phản ứng với bất kỳ quốc gia nào. Tuy nhiên, vụ thử diễn ra trong bối cảnh căng thẳng hạt nhân toàn cầu gia tăng. Nga rút khỏi Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT), Trung Quốc mở rộng kho vũ khí, còn Triều Tiên tiếp tục thử nghiệm động cơ tên lửa nhiên liệu rắn.

Hiện chương trình tên lửa kế nhiệm LGM-35A Sentinel của quân đội Mỹ bị chậm tiến độ, nên Minuteman III vẫn phải duy trì hoạt động đến sau năm 2050. Cùng với tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa Trident II D5 và oanh tạc cơ B-52H, B-2, đây là một phần của “bộ ba hạt nhân” giúp Mỹ duy trì răn đe chiến lược toàn cầu.

Các chuyên gia nhận định vụ phóng không mang tính khiêu khích, mà là tín hiệu trấn an đồng minh và khẳng định khả năng phản ứng linh hoạt của Mỹ trong mọi tình huống khẩn cấp.

Hoàng Vũ