Thương mại Việt Nam tăng tốc cuối năm

Ảnh minh họa.

Xuất khẩu giảm nhẹ nhưng vẫn giữ phong độ

Trong nửa đầu tháng 11/2025 (từ ngày 1 đến 15/11), tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt khoảng 38,35 tỷ USD, theo số liệu sơ bộ của Cục Hải quan. So với nửa đầu tháng 10, con số này tăng 0,84% (tương đương 318,2 triệu USD). Đáng chú ý, mức tăng gần 13% so với cùng kỳ năm trước, tương đương 4,39 tỷ USD, tiếp tục củng cố nhận định rằng thương mại quốc tế của Việt Nam vẫn duy trì quỹ đạo tích cực và bền vững.

Tính từ đầu năm đến giữa tháng 11, kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đã cán mốc 801,02 tỷ USD, tương đương mức tăng hơn 17% (117,36 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2024. Trong bối cảnh môi trường kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, mức tăng trưởng hai chữ số này ghi nhận nỗ lực lớn của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và hệ thống sản xuất, logistics đang vận hành hiệu quả.

Trong nửa đầu tháng 11, kim ngạch xuất khẩu đạt 19,25 tỷ USD, giảm nhẹ 0,5% (tương đương 97,35 triệu USD) so với cùng kỳ tháng trước. Trong 5 nhóm hàng xuất khẩu trên 1 tỷ USD, có tới 3 nhóm giảm giá trị.

Giảm mạnh nhất là nhóm điện thoại và linh kiện, giảm 245,5 triệu USD (10,2%). Dệt may và máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng cũng giảm lần lượt hơn 93 triệu USD (6,28%) và 65 triệu USD (2,68%). Đây là những nhóm hàng có tỷ trọng lớn, nên mức giảm gây tác động đáng kể đến tổng kim ngạch xuất khẩu kỳ này.

Mặt hàng dầu thô ghi nhận mức giảm 28,05 triệu USD, song giảm theo tỷ lệ lại khá mạnh, gần 30% so với nửa đầu tháng 10. Diễn biến này phản ánh rõ sự suy yếu tạm thời của nhu cầu hoặc giá xuất khẩu dầu trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tiếp tục là “đầu tàu” với mức tăng lũy kế trên 30 tỷ USD từ đầu năm, tương đương 48,32%, đạt hơn 92 tỷ USD. Đây là nhóm hàng duy nhất đạt mức tăng đột biến trên hàng chục tỷ USD, tiếp tục chứng minh vai trò nòng cốt của ngành điện tử trong tăng trưởng xuất khẩu.

Ngoài ra, 9 nhóm hàng khác cũng tăng trên 1 tỷ USD, bao gồm đồ chơi, dụng cụ thể thao; cà phê; hàng dệt may; điện thoại; phương tiện vận tải và phụ tùng; giày dép; thủy sản và rau quả. Những nhóm hàng này đang cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của tiêu dùng toàn cầu và sức cạnh tranh của hàng Việt Nam.

Tổng cộng từ đầu năm đến giữa tháng 11, kim ngạch xuất khẩu đạt 410,28 tỷ USD, tăng 56,8 tỷ USD (16,09%) so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng trưởng cao trong bối cảnh thương mại thế giới còn nhiều thách thức, từ biến động địa chính trị đến chi phí vận tải.

Khu vực doanh nghiệp FDI tiếp tục đóng vai trò then chốt. Riêng trong nửa đầu tháng 11, nhóm này xuất khẩu 15,24 tỷ USD, chiếm gần 80% kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Giá trị xuất khẩu của khối FDI tăng 0,4% so với kỳ trước và tăng tới 25,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính lũy kế từ đầu năm, kim ngạch nhập khẩu của khu vực này đạt trên 310 tỷ USD, tăng gần 23%. Điều này cho thấy quy mô sản xuất của nhóm doanh nghiệp FDI vẫn tiếp tục mở rộng, đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng xuất khẩu và vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Nhập khẩu tăng nhờ công nghiệp công nghệ cao

Ở chiều nhập khẩu, Việt Nam ghi nhận mức tăng rõ rệt trong nửa đầu tháng 11 với trị giá đạt 19,11 tỷ USD, tăng 2,22% (415,58 triệu USD) so với nửa đầu tháng 10.

Động lực tăng trưởng nhập khẩu đến từ nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, tăng trên 400 triệu USD và đạt 6,62 tỷ USD (6,87%). Đây là nhóm hàng có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, xuất khẩu của các doanh nghiệp công nghệ cao.

Nhóm đá quý, kim loại quý và sản phẩm dù chỉ tăng 38 triệu USD về giá trị tuyệt đối nhưng tăng tới gần 51% về tỷ lệ, phản ánh sự tăng tốc của thị trường vật liệu đặc thù.

Trong khi đó, nhóm máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng vẫn duy trì kim ngạch trên 2 tỷ USD, tăng nhẹ 29,27 triệu USD (1,14%).

Ngược lại, nhóm điện thoại và linh kiện giảm mạnh nhất, giảm hơn 73 triệu USD (hơn 14%). Điều này có thể cho thấy chu kỳ sản xuất – nhập nguyên liệu trong giai đoạn này đang chậm lại ở một số nhà máy lớn.

Tính từ đầu năm đến nửa đầu tháng 11/2025, kim ngạch nhập khẩu đạt 390,74 tỷ USD, tăng 60,5 tỷ USD (18,32%) so với cùng kỳ năm ngoái.

Hai nhóm hàng có mức tăng tuyệt đối lớn nhất là: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện: tăng 36,54 tỷ USD (39,14%). Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng: tăng 10,07 tỷ USD (23,95%)

Ngoài ra, 6 nhóm hàng khác cũng ghi nhận mức tăng trên 1 tỷ USD như sản phẩm nhựa, kim loại thường, sản phẩm sắt thép, sản phẩm từ kim loại thường, hạt điều và dây điện – cáp điện.

Những diễn biến này thể hiện nhu cầu lớn về nguyên vật liệu và máy móc phục vụ hoạt động sản xuất trong nước, đặc biệt là khối doanh nghiệp FDI.

Cũng tương tự phía xuất khẩu, doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng lớn ở chiều nhập khẩu. Trong nửa đầu tháng 11, nhóm này nhập khẩu khoảng 13,59 tỷ USD, chiếm phần lớn trong tổng kim ngạch nhập khẩu.

So với nửa đầu tháng 10, nhập khẩu của khối FDI tăng 319,89 triệu USD (2,41%) và tăng xấp xỉ 3 tỷ USD (27,44%) so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế đến ngày 15/11, khu vực FDI nhập khẩu 268,15 tỷ USD, tăng 27,62%.

Điều này cho thấy các doanh nghiệp FDI tiếp tục mở rộng sản xuất, đầu tư dây chuyền, tăng cường nhập nguyên vật liệu để phục vụ hoạt động chế biến – chế tạo hướng xuất khẩu.

Nhìn tổng thể, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam trong nửa đầu tháng 11/2025 tiếp tục duy trì nhịp tăng trưởng ổn định, với nhiều nhóm hàng công nghệ cao dẫn dắt, cùng sự đóng góp vượt trội của khu vực FDI. Dù xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực giảm nhẹ theo chu kỳ, xu hướng tăng trưởng từ đầu năm đến nay cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ và có sức bật cao trong bối cảnh toàn cầu còn biến động. Đà tăng này không chỉ củng cố niềm tin của doanh nghiệp mà còn mở ra dư địa lớn để Việt Nam bước vào năm 2026 với tâm thế chủ động hơn trong thương mại quốc tế .

Nguyễn Đăng