Nhấn mạnh vai trò của châu Phi trong tăng trưởng toàn cầu

Với chủ đề “Đoàn kết, Bình đẳng, Bền vững”, Nam Phi trên cương vị Chủ tịch G20 muốn đưa ưu tiên của các nước đang phát triển, đặc biệt là châu Phi, lên vị trí trung tâm, từ xử lý nợ, cải cách hệ thống tài chính quốc tế tới thích ứng với biến đổi khí hậu.

Hội nghị năm nay diễn ra trong bối cảnh địa chính trị chia rẽ và không ít ghế nguyên thủ bỏ trống. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố không cử phái đoàn cấp cao tham dự, trong khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng không xuất hiện tại Johannesburg, mà cử lãnh đạo cấp dưới đại diện. Khoảng trống này khiến dư luận đặt câu hỏi liệu G20 tại Nam Phi có còn giữ được “sức nặng chính trị” như các kỳ thượng đỉnh trước hay không.

Các nhà lãnh đạo chụp ảnh chung tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Johannesburg, Nam Phi. (Ảnh: Anadolu Agency/TTXVN)

Dù vậy, chủ nhà vẫn tận dụng cơ hội để khẳng định vai trò và lợi ích chiến lược của mình. Ngay trước thềm hội nghị, Nam Phi và Liên minh châu Âu (EU) ký thỏa thuận về khoáng sản chiến lược, theo đó EU tăng cường đầu tư vào chuỗi giá trị khoáng sản tại Nam Phi nhằm đa dạng hóa nguồn cung, giảm phụ thuộc vào các thị trường dễ tổn thương. Thỏa thuận được xem là bước đi vừa mang màu sắc kinh tế, vừa thể hiện toan tính địa - chính trị của châu Âu tại châu Phi trong bối cảnh cạnh tranh ảnh hưởng ngày càng gay gắt.

Trên bàn nghị sự, các nhà lãnh đạo G20 dự kiến thảo luận những chủ đề then chốt như tăng trưởng bao trùm, củng cố an sinh xã hội sau các cú sốc dịch bệnh và xung đột; cải cách Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) theo hướng tăng tiếng nói cho các nền kinh tế mới nổi; xử lý nợ bền vững cho các quốc gia thu nhập thấp, nhất là ở châu Phi. Biến đổi khí hậu và tài chính khí hậu tiếp tục là trụ cột lớn, với trọng tâm là tăng hỗ trợ cho thích ứng, đầu tư hạ tầng chống chịu, gắn với lộ trình đàm phán tại các hội nghị khí hậu tiếp theo.

Một nội dung đáng chú ý khác là trí tuệ nhân tạo (AI) và chuyển đổi số. Các nước G20 tìm cách phác thảo những nguyên tắc chung về quản trị AI, bảo đảm an toàn, đạo đức và không khoét sâu khoảng cách phát triển.

Theo các nguồn tin ngoại giao, các đoàn G20 đã thống nhất được dự thảo tuyên bố lãnh đạo trước giờ khai mạc, trong đó nhấn mạnh vai trò của châu Phi trong tăng trưởng toàn cầu, cam kết tiếp tục cải cách cấu trúc tài chính quốc tế và kêu gọi tăng mạnh nguồn lực hỗ trợ khí hậu cho các nước dễ bị tổn thương. Tuy nhiên, việc nhiều cường quốc không hiện diện ở cấp cao nhất khiến giới phân tích thận trọng về mức độ ràng buộc thực tế của những cam kết này.

Như Thảo